Narodowe Centrum Nauki jest agencją wykonawczą powołaną do wspierania działalności naukowej w zakresie badań podstawowych, czyli prac empirycznych lub teoretycznych mających przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne. W latach 2011-2023 Centrum przyznało badaczkom i badaczom z całej Polski blisko 30 tysięcy grantów na łączną kwotę niemal 16 miliardów złotych.

Pryncypia działania NCN

  • identyfikacja i finansowanie najlepszych badań naukowych
  • otwarcie na globalną naukę, umiędzynarodowienie
  • inkluzywność oferty i nienarzucanie odgórnej tematyki badań
  • docenianie znaczenia młodego pokolenia
  • bezstronność, transparentność procedur, rygorystyczne procedury dotyczące konfliktu interesu
  • niezależność i apolityczność działania
  • służebność wobec środowiska naukowego

NCN w liczbach

Lata 2011-2023

Rok 2023

  • 50% finansowania dla młodych naukowców
  • 91% ekspertów i niemal 98% recenzentów oceniających wnioski w konkursach NCN to naukowcy afiliowani w ośrodkach zagranicznych

Statystyki uwzględniające m.in. wsparcie NCN dla młodych naukowców i geografię grantów dostępne są w zakładce Fakty i liczby.

Zadania NCN określone w ustawie o Narodowym Centrum Nauki

  1. finansowanie badań podstawowych realizowanych w formie
    • projektów badawczych, w tym finansowanie zakupu lub wytworzenia aparatury naukowo-badawczej niezbędnej do realizacji tych projektów,
    • niepodlegających współfinansowaniu z zagranicznych środków finansowych projektów badawczych realizowanych w ramach programów lub inicjatyw międzynarodowych ogłaszanych we współpracy dwu- lub wielostronnej albo projektów badawczych realizowanych przy wykorzystaniu przez polskie zespoły badawcze wielkich międzynarodowych urządzeń badawczych,
    • projektów badawczych realizowanych przez młodych naukowców w rozumieniu art. 360 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, w tym mających na celu stworzenie unikatowego warsztatu naukowego lub powołanie nowego zespołu naukowego,
    • stypendiów doktorskich i staży po uzyskaniu stopnia naukowego doktora,
    • projektów badawczych dla doświadczonych naukowców mających na celu realizację pionierskich badań naukowych, w tym interdyscyplinarnych, ważnych dla rozwoju nauki, wykraczających poza dotychczasowy stan wiedzy, i których efektem mogą być odkrycia naukowe;
  2. finansowanie badań naukowych innych niż wymienione w pkt 1, nienależących do zakresu badań finansowanych przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju;
  3. nadzór nad realizacją badań naukowych;
  4. współpraca międzynarodowa w ramach finansowania działalności w zakresie badań podstawowych;
  5. upowszechnianie w środowisku naukowym informacji o ogłaszanych przez Centrum konkursach;
  6. inspirowanie i monitorowanie finansowania badań podstawowych ze środków pochodzących spoza budżetu państwa;
  7. wykonywanie innych zadań zleconych przez Ministra, ważnych dla rozwoju badań podstawowych, w tym opracowywanie programów badawczych ważnych dla kultury narodowej, przy zapewnieniu środków finansowych na realizację tych zadań;
  8. finansowanie nagrody Narodowego Centrum Nauki przyznawanej zgodnie z regulaminem określonym przez Radę i zatwierdzonym przez Ministra.

NCN będzie wspierać młodych naukowców przeznaczając nie mniej niż 20% środków pozostających w jego dyspozycji na wsparcie rozwoju osób rozpoczynających karierę naukową.

Po pozytywnym zaopiniowaniu przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, NCN może zlecić wykonywanie zadań w zakresie wspierania badań podstawowych innym podmiotom działającym na rzecz nauki.

Siedziba Narodowego Centrum Nauki

Zgodnie z ustawą siedzibą NCN jest miasto Kraków.

  • Narodowe Centrum Nauki
  • ul. Twardowskiego 16
  • 30-312 Kraków