28 listopada zapraszamy na wykład online prof. Łukasza Opalińskiego. Laureat Nagrody NCN 2023 opowie o możliwościach wykorzystania naturalnie zachodzących procesów komórkowych do opracowania nowatorskich terapii przeciwnowotworowych. Spotkanie odbędzie się w serii „Nauka w Centrum” organizowanej przez NCN i Centrum Kopernika.
Prof. Łukasz Opaliński jest biologiem molekularnym, pracuje na Uniwersytecie Wrocławskim. W październiku odebrał Nagrodę NCN 2023 w obszarze nauk o życiu. We wtorek 28 listopada wygłosi wykład pt. „Multiwalentność w biologii i biomedycynie: jak możemy wykorzystać naturalnie zachodzące procesy komórkowe do opracowania nowatorskich terapii przeciwnowotworowych”. Spotkanie będzie transmitowane na kanale Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych na portalu YouTube.
Komórki oddzielone są od zewnętrznego środowiska błoną komórkową, która zapewnia komórkom integralność i umożliwia wielowymiarową kontrolę procesów zachodzących w ich wnętrzu. Jednak komórki nie są strukturą izolowaną; w sposób ciągły komunikują się z otaczającym je środowiskiem. Za pomocą białek receptorowych, które znajdują się na w błonie komórkowej, komórki rozpoznają docierające do nich sygnały (np. w postaci białek czy innych makrocząsteczek), odszyfrowują zakodowaną informację i przekształcają w precyzyjną odpowiedź komórkową. Jednymi z ważniejszych receptorów znajdujących się na powierzchni naszych komórek są receptory fibroblastycznych czynników wzrostu (FGFR), które przekazują sygnały w odpowiedzi na czynniki wzrostu fibroblastów (FGF) i przez to regulują podziały, ruchliwość i śmierć komórek. System FGF/FGFR jest kluczowy dla rozwoju i homeostazy organizmu człowieka, a nieprawidłowości FGF/FGFR prowadzą do szeregu chorób, w tym nowotworów.
– Większość procesów biochemicznych zachodzących w komórkach opiera się na oddziaływaniach międzycząsteczkowych. Podobnie jest w przypadku FGF/FGFR; pływający w surowicy FGF jest rozpoznawany przez FGFR i po wytworzeniu oddziaływania formowany jest kompleks aktywny FGF/FGFR. W typowym mechanizmie aktywacji FGFR mamy do czynienia z oddziaływaniem monowalentnym: jedna cząsteczka FGF oddziałuje z jedną cząsteczką FGFR. W trakcie wykładu położę nacisk jednak na oddziaływania multiwalentne, angażujące jednocześnie wiele kopii tych samych makrocząsteczek, i ich znaczenie dla przekazywania sygnałów przez oraz na komórkowy transport FGFR. Ostatnie badania naszego zespołu wykazały, że takie multiwalentne oddziaływania występują w naturze pomiędzy FGFR, FGF a białkami z rodziny galektyn i stanowią dodatkowy sposób na przekazywanie sygnałów w komórce i na wpływanie na komórkowy transport FGFR – zapowiada naukowiec
Badacz opowie także, w jaki sposób możemy naśladować procesy występujące w naturze, oparte o zjawisko oddziaływań multiwalentnych, do projektowania celowanych terapii przeciwnowotworowych.
Początek transmisji o godz. 18.00. Po wykładzie zaplanowana jest dyskusja. Uczestnicy spotkania będą mogli zadawać prelegentowi pytania na czacie.
Wykład prof. Opalińskiego będzie drugą w tym roku – i jedenastą ogółem – prelekcją odbywającą się w serii „Nauka w Centrum”. W połowie listopada w cyklu organizowanym przez NCN i Centrum Kopernika wystąpiła dr Karolina Ćwiek-Rogalska. Laureatka Nagrody NCN w obszarze nauk humanistycznych i społecznych zabrała swoich słuchaczy w podróż po „Ziemiach Odzyskanych”.
Zapowiedź i nagranie wykładu dr Karoliny Ćwiek-Rogalskiej