Europejska Rada ds. Badań Naukowych ogłosiła wyniki konkursu Consolidator Grant 2025. Wśród 349 nagrodzonych naukowców, czworo to afiliowani w polskich jednostkach naukowych laureaci grantów NCN: dr hab. Wojciech Czerwiński, dr hab. Maria Nowak i dr hab. Michał Pilipczuk z Uniwersytetu Warszawskiego oraz dr hab. Sławomir Porada z Politechniki Wrocławskiej. Gratulujemy!
Maria Nowak, fot. Mirosław Kaźmierczak/UW
Dr hab. Maria Nowak z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej im. Kazimierza Michałowskiego UW zajmuje się m.in. klasyczną papirologią grecką i papirologią prawniczą, praktyką prawną w Imperium Rzymskim oraz zagadnieniami multilegalizmu w świecie antycznym. Projekt, na którego realizację otrzymała od ERC finansowanie w wysokości 1,9 mln euro, nosi tytuł A provincial capital polis at the end of the Roman era. Periphery or a center of power? (PeriPolis). Jego celem jest ukazanie późnego Cesarstwa Rzymskiego jako państwa zmagającego się z problemami zaskakująco podobnymi do tych, które dotykają współczesne społeczeństwa. Naukowczyni chce sprawdzić, czy kryzys jest nieodłącznym elementem upadku imperiów, czy też oba zjawiska mogą występować niezależnie, a także lepiej zrozumieć codzienne życie w czasach końca – zarówno zwykłych mieszkańców, jak i elit politycznych. Maria Nowak w przeszłości była również laureatką NCN w konkursach SONATA 9 i OPUS 18.
Wojciech Czerwiński, fot. Mirosław Kaźmierczak/UW
W tegorocznej edycji CoG ERC granty otrzymało dwóch naukowców pracujących w Instytucie Informatyki na Wydziale Matematyki, Informatyki i Mechaniki UW i dla obydwu był to już drugi grant ERC. Projekt dr. hab. Wojciecha Czerwińskiego nosi tytuł Reachability in Infinite Systems at High Resolution (POLARIS) a na jego realizację badacz otrzymał prawie 2 mln euro. Naukowiec pracuje na modelach obliczeń zwanych systemami stanowymi. W projekcie poszuka rozwiązania jednego z kluczowych dylematów w informatyce, jakim są granice osiągalności w systemach z nieskończoną liczbą stanów. Główna część jego badań będzie się koncentrowała na sprawdzeniu, czy da się opracować szybszy niż dotychczasowe algorytm pozwalający przejść z sytuacji początkowej do końcowej danego programu komputerowego. Wojciech Czerwiński jest również laureatem konkursu NCN SONATA 11.
Michał Pilipczuk, fot. Mirosław Kaźmierczak/UW
Dr. hab. Michał Pilipczuk zajmuje się badaniem grafów, czyli podstawowych obiektów matematycznych modelujących wszelkiego rodzaju sieci. Celem projektu Towards a unified structure theory for dense graphs (WYDRA), na którego realizację naukowiec otrzymał od ERC niemal 2 mln euro, jest stworzenie spójnej i solidnej teorii opisującej strukturę grafów gęstych. Wyniki tych badań otworzą drogę do wielu nowych zastosowań – zarówno w kombinatoryce, jak i w projektowaniu algorytmów oraz wskażą kierunki dalszych badań na styku teorii grafów i informatyki teoretycznej. Od NCN Michał Pilipczuk otrzymał w przeszłości grant w konkursie SONATA 6.
Sławomir Porada, fot. Politechnika Wrocławska
Pierwszy w historii grant CoG ERC trafi do naukowca afiliowanego na uczelni z Wrocławia. Dr hab. inż. Sławomir Porada z Wydziału Chemicznego Politechniki Wrocławskiej otrzymał prawie 2 mln euro na realizację projektu pt. Small Differences, Big Impact: Achieving Effective Selective Separations from Water by Tuning Ion Transport Processes. Naukowiec będzie dążył do lepszego zrozumienia mechanizmów transportu jonów o bardzo podobnych właściwościach, a szczególnie tego, jak jony są adsorbowane i desorbowane w czasie w materiałach elektrodowych. Będzie to podstawa do opracowania nowej klasy procesów separacyjnych, które wykorzystują nie tylko właściwości materiałów, ale także inteligentne sterowanie czasem i cyklem pracy procesu. Sławomir Porada jest również beneficjentem komponentu badawczego NCN w ramach programu Polskie Powroty NAWA.
ERC Consolidator Grant to jeden z najbardziej prestiżowych międzynarodowych programów grantowych. Mogą się o niego ubiegać naukowcy będący od 7 do 12 lat po uzyskaniu stopnia doktora, którzy mogą wykazać się znaczącymi osiągnięciami naukowymi. W tej edycji konkursu dofinansowanie na łączną kwotę 728 mln euro trafi do badaczy 44 narodowości, z 25 europejskich krajów.