– NCN powinien mieć docelowo dwa razy większy budżet niż teraz, czyli około 3 mld złotych. To pozwoliłoby finansować 25-30 proc. wniosków, co jest optymalnym poziomem, patrząc na przykład innych krajów. Na razie jednak chcemy dodatkowe 300 mln, które może pokryje tegoroczną inflację (…) – mówi Wyborczej.biz profesor Zbigniew Błocki, p.o. dyrektor NCN.
Profesor Błocki w rozmowie z Bolesławem Breczko dodaje, że wspieranie polskiej nauki i zatrzymywanie najwybitniejszych naukowców jest w interesie całego kraju. Jego zdaniem żadne państwo, które nie ma dostępu do dużych złóż surowców naturalnych, nie jest w stanie osiągnąć wysokiego poziomu rozwoju gospodarczego bez inwestowania w naukę, badania i rozwój.
– Niestety w tej kwestii Polska jest daleko pod wieloma względami, nie tylko jeśli chodzi o skalę finansowania wniosków o granty, która np. w Szwajcarii czy Izraelu jest na poziomie bliskim 50 proc. Nawet jeśli osiągnęlibyśmy poziom 25 proc., a tak wygląda np. finansowanie projektów w Niemczech, to bylibyśmy nadal za Niemcami. Z prostego powodu – te 25 proc. w Niemczech dostaje więcej pieniędzy niż 25 proc. dostawałoby u nas. My chcemy mieć budżet w wysokości 3 mld złotych, a oni mają 3 mld euro. Budżet holenderskiej agencji to 2 mld euro. A nasi naukowcy konkurują na tym samym polu – mówi p.o dyrektor.
Prof. Błocki mówi także, że bez 300 mln, o które wystąpił wspólnie z przewodniczącym Rady NCN do MEiN na początku czerwca, „NCN będzie działał tak, jak do tej pory, ale wskaźnik sukcesu będzie spadał”.
– Jednak to nie o przyszłość Centrum powinniśmy pytać, a o przyszłość polskiej nauki, społeczeństwa i gospodarki, które będą cierpieć przez zaniedbywanie nauki w Polsce. To nie jest kwestia NCN, a długofalowego rozwoju Polski, z której młodzi naukowcy coraz chętniej będą wyjeżdżać, bo po prostu nie będzie dla nich tutaj żadnej perspektywy – podsumowuje profesor Zbigniew Błocki.
Rozmowa ukazała się 23 czerwca.
O sytuacji NCN i konieczności wsparcia nauki dyrektor rozmawiał w ubiegłym tygodniu także z radiem TOK FM. – Finansowania badań podstawowych, a takimi zajmuje się NCN, to jest moim zdaniem główna rola państwa w finansowaniu nauki. To jest krytyczne dla gospodarki – mówił.