czw., 03/07/2025 - 08:30
Kod CSS i JS

Znamy kolejnych laureatów konkursu Weave-UNISONO. Naukowcy z Politechniki Wrocławskiej będą pracować nad wytworzeniem i wykorzystaniem splątanych fotonów do przenoszenia informacji w bezpiecznych sieciach kwantowych, zaś zespół z Uniwersytetu Jagiellońskiego zbada, w jaki sposób kształtowała się biopolityka podczas I wojny światowej. Oba zespoły będą współpracować z partnerami z Austrii oraz Niemiec.

Badania nad splątanymi fotonami

Pierwszy z wyróżnionych projektów – pt. „Jasne splątanie poprzez stany ciemne” –  będzie realizowany przez zespół z Politechniki Wrocławskiej pod kierownictwem dr. inż. Michała Gawełczyka. Po stronie austriackiej zespołem z Uniwersytetu w Innsbrucku pokieruje Gregor Weihs, zespołem z Uniwersytetu Jana Keplera w Linzu – Armando Rastelli, zaś po stronie niemieckiej na czele zespołu z Uniwersytetu Technicznego w Dortmundzie stanie Doris Reiter. Przyznane finansowanie wynosi niemal milion złotych.

W planowanych badaniach półprzewodnikowe kropki kwantowe zostaną wykorzystane do splątania fotonów, które dzięki temu będą mogły w bezpieczny sposób przenosić informacje w sieciach kwantowych. Okazuje się jednak, że najczęściej do tej pory stosowany typ splątania, czyli splątanie polaryzacyjne, ma swoje słabe strony, ponieważ ulega dekoherencji, czyli częściowemu zniszczeniu w światłowodach. Istnieje zatem pole do udoskonalenia tego procesu. W finansowanym projekcie zostaną podjęte próby opracowania nowych sposobów tworzenia stanów splątanych, przede wszystkim poprzez wykorzystanie ciemnego ekscytonu (obiektu kwantowego, w którym elektron oddziałuje z brakującym elektronem) do wygenerowania splątania czasowego. Badanie splątanych cząstek może pomóc znaleźć odpowiedzi na podstawowe pytania dotyczące fizyki kwantowej, a także umożliwić rozwój technologii kwantowych, w tym bezpiecznej telekomunikacji.

Kształtowanie biopolityki czasu wojny

Drugi projekt będzie realizowany pod kierownictwem dr. Kamila Ruszały z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Po stronie austriackiej zespołem z Uniwersytetu Wiedeńskiego pokieruje Prof. Dr. Kerstin von Lingen, zaś niemieckimi badaczami z Uniwersytetu Humboldta w Berlinie – Dr. Oksana Nagornaia. Przyznane finansowanie wynosi niemal 600 tys. zł.

Projekt pt. „Kształtowanie biopolityki czasu wojny: zmilitaryzowane ciała i środowiska uchodźców w Europie Wschodniej podczas I wojny światowej” w innowacyjny sposób łączy historię masowych przesiedleń z historią medycyny i historią środowiskową, wychodząc poza ramy metodologiczne wynikające z narodowych historiografii. Dzięki temu otwiera nowe pola do zrozumienia kryzysów migracyjnych zarówno w przeszłości, jak i współcześnie, badając reakcje na kryzysy w różnych kontekstach. Przebadany zostanie mało rozpoznany dotychczas w debacie naukowej wpływ działań wojennych na środowisko i codzienność ludności podczas I wojny światowej, koncentrując się na przesiedleniach wojennych w Europie Wschodniej. Nowatorski potencjał projektu leży w dostarczaniu kompleksowych wglądów dzięki zaawansowanemu przetwarzaniu danych i mapowaniu GIS (tworzenie i analiza danych geograficznych w systemie informacji geograficznej), oferując wielowymiarową perspektywę złożonej historii człowieka na froncie wschodnim I wojny światowej.

Weave-UNISONO i procedura agencji wiodącej

Wnioski były oceniane przez austriacką agencję FWF (Austrian Science Fund), a Narodowe Centrum Nauki oraz niemiecka agencja DFG zaakceptowały wyniki tej oceny w ramach współpracy w programie Weave. NCN sfinansuje prace polskich grup badawczych. Finansowanie zespołów austriackich zapewni FWF, a niemieckich – DFG.

Konkurs Weave-UNISONO to efekt wielostronnej współpracy między instytucjami finansującymi badania naukowe, skupionymi w stowarzyszeniu Science Europe. Został ogłoszony w celu uproszczenia procedur składania i selekcji projektów badawczych we wszystkich dyscyplinach nauki, angażujących badaczy z dwóch lub trzech krajów europejskich.

Wyłanianie laureatów opiera się na procedurze agencji wiodącej, w myśl której tylko jedna z instytucji partnerskich odpowiedzialna jest za pełną ocenę merytoryczną wniosku, pozostali partnerzy akceptują wyniki tej oceny.

W ramach programu Weave partnerskie zespoły badawcze składają wnioski o finansowanie równolegle do agencji wiodącej oraz do właściwych dla siebie instytucji uczestniczących w programie. Wspólny projekt musi zawierać spójne plany badań, wyraźnie ukazujące wartość dodaną współpracy międzynarodowej.

Konkurs Weave-UNISONO jest otwarty w trybie ciągłym. Zachęcamy zespoły pragnące podjąć współpracę z partnerami z Austrii, Czech, Słowenii, Szwajcarii, Niemiec, Luksemburga oraz Belgii-Flandrii do zapoznania się z treścią ogłoszenia konkursowego i składania wniosków.