SONATA BIS 15

Kod CSS i JS

16 czerwca 2025 r.

Narodowe Centrum Nauki (NCN) ogłasza konkurs SONATA BIS 15 na projekty badawcze mające na celu powołanie nowego zespołu badawczego, prowadzącego badania naukowe o charakterze podstawowym. Konkurs skierowany jest do osób, które uzyskały stopień naukowy doktora w okresie od 5 do 12 lat przed rokiem wystąpienia z wnioskiem.

Budżet konkursu wynosi 170 mln zł.

Wniosek należy złożyć wyłącznie w formie elektronicznej przez system OSF, dostępnym pod adresem https://osf.opi.org.pl, zgodnie z procedurą składania wniosków. Formularz wniosku zostanie udostępniony w systemie 18 czerwca. Nabór wniosków potrwa do 16 września 2025 r. do godziny 14:00.

Ważne zmiany:

  • do konkursu na stanowisko post-doc może przystąpić osoba, która uzyskała stopień doktora w roku zatrudnienia w projekcie lub w okresie 12 lat przed 1 stycznia roku zatrudnienia w projekcie (okres ten może być wydłużony o udokumentowane przerwy w karierze);
  • obowiązuje nowy podział paneli dziedzinowych.

W związku z inwazją Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, na mocy uchwały Rady Narodowego Centrum Nauki, we wnioskach składanych w konkursach Narodowego Centrum Nauki nie można planować jakiejkolwiek współpracy podmiotów polskich z podmiotami rosyjskimi. Zaplanowanie takiej współpracy będzie skutkować odrzuceniem wniosku ze względów formalnych.

Rozwiń wszystkie pytania»

Zwiń wszystkie pytania«

Kto może złożyć wniosek? 

Wniosek w konkursie może złożyć każdy z podmiotów określonych w ustawie o Narodowym Centrum Nauki, czyli:

  1. uczelnia;
  2. federacja podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki;
  3. instytut naukowy PAN, działający na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz. U. z 2020 r. poz. 1796, ze zm.);
  4. instytut badawczy, działający na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U. z 2024 r. poz. 534, ze zm.);
  5. międzynarodowy instytut naukowy utworzony na podstawie odrębnych ustaw działający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
    • 5a. Centrum Łukasiewicz, działający na podstawie ustawy z dnia 21 lutego 2019 r. o Sieci Badawczej Łukasiewicz (Dz. U. z 2024 r. poz. 925 i 1089);
    • 5b. instytuty działające w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz;
    • 5c. Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego, działające na podstawie ustawy z dnia 13 września 2018 r. o Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego (Dz. U. z 2024 r. poz. 570 i 1897);
  6. Polska Akademia Umiejętności;
  7. inny podmiot prowadzący głównie działalność naukową w sposób samodzielny i ciągły (niewymieniony w pkt 1-6);
  8. grupa podmiotów, w skład której wchodzą co najmniej dwa podmioty wskazane w pkt 1-7 albo co najmniej jeden z tych podmiotów oraz co najmniej jeden przedsiębiorca;
  9. centrum naukowo-przemysłowe w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U z 2022 r. poz. 498);
  10. centrum Polskiej Akademii Nauk w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz. U. z 2020 r. poz. 1796);
  11. biblioteka naukowa;
  12. przedsiębiorca mający status centrum badawczo-rozwojowego w rozumieniu ustawy z dnia 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej (Dz. U. z 2021 r. poz. 706 oraz z 2022 r. poz. 1079);
  13. jednostka organizacyjna posiadająca osobowość prawną i siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
    • 13 a. Prezes Głównego Urzędu Miar;
  14. osoba fizyczna;
  15. przedsiębiorca prowadzący badania naukowe w innej formie organizacyjnej niż określone w pkt 1-13a.

Kto może być kierownikiem projektu?

Kierownikiem projektu badawczego może być osoba, która uzyskała stopień naukowy doktora w okresie od 5 do 12 lat przed rokiem wystąpienia z wnioskiem (okres ten może być wydłużony o udokumentowane przerwy w karierze, zgodnie z warunkami konkursu).

Okres, z którego należy przedstawić dorobek naukowy to 10 ostatnich lat przed rokiem wystąpienia z wnioskiem (okres ten może być wydłużony o udokumentowane przerwy w karierze, zgodnie z warunkami konkursu).

Jakie są ograniczenia w składaniu wniosków?

Kierownikiem projektu może być wyłącznie osoba zatrudniona przez cały okres realizacji projektu w podmiocie planowanym jako miejsce realizacji projektu badawczego na podstawie umowy o pracę na co najmniej połowę pełnego wymiaru czasu pracy (nie dotyczy osób pobierających świadczenia emerytalne z systemu ubezpieczeń społecznych).

Kierownik projektu zobowiązany jest do przebywania przez co najmniej 50% czasu trwania projektu na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej i pozostawania w dyspozycji podmiotu realizującego projekt (nie dotyczy udokumentowanych delegacjami służbowymi wyjazdów mających bezpośredni związek z realizowanym projektem oraz urlopów, czasu wolnego od pracy i innych usprawiedliwionych nieobecności w pracy regulowanych powszechnie obowiązującymi przepisami).

Kierownikiem projektu badawczego finansowanego w ramach konkursu SONATA BIS można być tylko raz.

We wniosku w konkursie SONATA BIS jako kierownika projektu nie można wskazać osoby, która jest wskazana jako kierownik projektu we wniosku złożonym w konkursie OPUS, dla którego decyzja dotycząca finansowania nie stała się ostateczna. Warunek ten nie dotyczy kierowników projektów we wnioskach OPUS LAP.

W danej edycji konkursów, to znaczy w konkursach do których nabór wniosków jest zamykany w tym samym dniu (w bieżącej edycji konkursów są to konkursy MAESTRO 17 i SONATA BIS 15), można być wskazanym jako kierownik projektu tylko w jednym wniosku. W przypadku wskazania tej samej osoby jako kierownika projektu w więcej niż jednym wniosku w danej edycji konkursów, rozpatrywany będzie wniosek wysłany w systemie OSF wcześniej.

W danej edycji konkursów nie mogą zostać złożone wnioski obejmujące pokrywające się zadania badawcze.

Łączna liczba projektów NCN kierowanych przez daną osobę oraz wniosków złożonych w NCN, będących w ocenie lub zakwalifikowanych do finansowania, w których ta osoba jest wskazana jako kierownik projektu, nie może przekraczać dwóch. Limit ten zwiększa się do trzech, w przypadku gdy dana osoba:

  • kieruje co najmniej jednym projektem finansowanym w ramach konkursu OPUS we współpracy LAP lub w ramach konkursu ogłaszanego przez NCN we współpracy z zagranicznymi agencjami finansującymi badania naukowe lub
  • jest wskazana jako kierownik projektu w co najmniej jednym wniosku złożonym w NCN, będącym w ocenie lub zakwalifikowanym do finansowania, w ramach konkursu OPUS we współpracy LAP lub w ramach konkursu ogłaszanego przez NCN we współpracy z zagranicznymi agencjami finansującymi badania naukowe.

Możliwe kombinacje liczby projektów przedstawiono w tabeli poniżej.

Liczba kierowanych przeze mnie projektów badawczych1 NCN oraz wniosków2 złożonych w NCN Czy mogę składać kolejny wniosek o finansowanie projektu badawczego?
łącznie projekty badawcze LUB wnioski w konkursach krajowych3 projekty badawcze LUB wnioski w konkursach międzynarodowych4 w konkursie krajowym w konkursie międzynarodowym
0 0 TAK TAK
1 1 TAK TAK
2 2 0 NIE TAK
2 1 1 TAK TAK
2 0 2 TAK TAK
≥3 3 NIE NIE

Legenda:

1 Kierowanie projektem odnosi się do okresu od dnia podpisania umowy o realizację i finansowanie projektu w ramach konkursów NCN do dnia złożenia raportu końcowego z realizacji tego projektu.

2 Do limitu wliczane są wnioski w trakcie oceny lub zakwalifikowane do finansowania.

3 Projekty badawcze lub wnioski w konkursach krajowych: OPUS, PRELUDIUM, SONATINA, SONATA, SONATA BIS, MAESTRO oraz projekty badawcze HARMONIA, SYMFONIA, COVID-19.

4 Konkursy ogłaszane przez NCN we współpracy z zagranicznymi agencjami finansującymi badania naukowe:

  • konkursy ogłaszane w ramach programów współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej – ERA-Net oraz Partnerstw Europejskich (UNISONO, POLONEZ, POLONEZ BIS);
  • konkursy ogłaszane przez sieci instytucji finansujących badania naukowe, niewspółfinansowane ze środków Unii Europejskiej, w tym prowadzone w oparciu o współpracę LAP (OPUS LAP/ Weave, WEAVE UNISONO);
  • konkursy ogłaszane we współpracy dwustronnej między NCN a zagraniczną instytucją partnerską (GRIEG, POLS, IDEALAB, BEETHOVEN, BEETHOVEN CLASSIC BEETHOVEN LIFE, CEUS, MOZART, ALPHORN, ALPHORN COVID-19, DAINA, SHENG).

Do limitów nie wliczają się:

  • wnioski/projekty PRELUDIUM BIS, DIOSCURI, TANGO, ARTIQ;
  • wnioski/działania naukowe MINIATURA;
  • wnioski/komponenty badawcze NAWA;
  • staże FUGA i UWERTURA;
  • stypendia ETIUDA;
  • Program NCN dla naukowców z Ukrainy na kontynuowanie badań w Polsce oraz Specjalny program stypendialny NCN dla studentów i początkujących naukowców z Ukrainy.

Jaki może być zakres tematyczny wniosku?

Do konkursu można złożyć wniosek obejmujący badania podstawowe w obszarze określonym w jednym z 26 paneli. Panele NCN dzielą się na trzy działy:

  • HS – nauki humanistyczne, społeczne i o sztuce;
  • ST – nauki ścisłe i techniczne;
  • NZ – nauki o życiu.

Jaki może być czas trwania projektu?

W konkursie można zaplanować projekt badawczy trwający 36, 48 albo 60 miesięcy.

Jakie są rodzaje stanowisk dla członków zespołu badawczego?

W projektach badawczych, poza kierownikiem projektu, w realizację zadań badawczych mogą być zaangażowane osoby na stanowisku typu post-doc i na specjalistycznym stanowisku pomocniczym, studenci i doktoranci oraz inni wykonawcy. Zaangażowanie, na łączny okres co najmniej 36 miesięcy, doktoranta/doktorantów jest obligatoryjne.

Poza kierownikiem projektu, wśród osób realizujących projekt nie może być osób posiadających tytuł naukowy, tytuł profesora, stopień naukowy doktora habilitowanego lub uprawnienia równorzędne oraz osób, które dotychczas współpracowały ze sobą przy realizacji projektu badawczego finansowanego w drodze konkursu (nie dotyczy osób realizujących projekt, które tytuł naukowy, tytuł profesora, stopień naukowy doktora habilitowanego lub uprawnienia równorzędne uzyskają w trakcie realizacji projektu).

Stanowisko typu post-doc to pełnoetatowe stanowisko pracy zaplanowane przez kierownika projektu dla osoby, która uzyskała stopień naukowy doktora nie wcześniej niż 12 lat przed 1 stycznia roku zatrudnienia w projekcie (okres ten może być wydłużony o udokumentowane przerwy w karierze, zgodnie z katalogiem kosztów).

Na stanowisku post-doc może być zatrudniona osoba, która uzyskała stopień doktora w podmiocie innym niż podmiot, w którym planowane jest zatrudnienie na tym stanowisku, lub odbyła co najmniej 10-miesięczny, ciągły i udokumentowany staż podoktorski w podmiocie innym niż podmiot realizujący projekt oraz w kraju innym niż kraj uzyskania stopnia doktora. Osoba, która będzie zatrudniona w projekcie na stanowisku typu post-doc, musi zostać wybrana w drodze otwartego konkursu.

Specjalistyczne stanowisko pomocnicze to pełnoetatowe stanowisko pracy zaplanowane przez kierownika projektu dla osoby wspierającej realizację projektu, na przykład typu lab manager, senior technician, statistical analyst.

Doktorant/student, który będzie pobierał stypendium naukowe NCN, musi zostać wybrany w drodze otwartego konkursu.

Warunki konkursu nie określają maksymalnej liczby członków zespołu badawczego. Należy jednak pamiętać, że zasadność zaangażowania do realizacji projektu poszczególnych członków zespołu badawczego podlega ocenie Zespołu Ekspertów. We wniosku należy opisać kompetencje i zadania przewidziane do realizacji przez poszczególnych członków zespołu badawczego.

Szczegółowe informacje dotyczące budżetu na wynagrodzenia i stypendia zawarte są w katalogu kosztów.

Jak zaplanować kosztorys projektu?

Kosztorys jest ważnym elementem wniosku podlegającym ocenie na etapie oceny formalnej i oceny merytorycznej.

Kosztorys musi być uzasadniony w stosunku do przedmiotu oraz zakresu badań i oparty na realnych wyliczeniach. Warunki konkursu nie określają minimalnej, ani maksymalnej łącznej wysokości środków finansowych, o które można wnioskować, jednak zaplanowanie nieuzasadnionego kosztu może skutkować odrzuceniem wniosku.

Budżet projektu (koszty kwalifikowalne) składa się z kosztów bezpośrednich i pośrednich.

Do kosztów bezpośrednich należą:

  1. wynagrodzenia dla kierownika projektu;
  2. wynagrodzenia dla wykonawców projektu:
    • pełnoetatowe stanowiska typu post-doc,
    • pełnoetatowe dla osoby na specjalistycznym stanowisku pomocniczym,
    • stypendia i wynagrodzenia dla doktorantów i studentów,
    • wynagrodzenia dodatkowe przeznaczone dla członków zespołu badawczego; jeżeli kierownik projektu nie planuje pełnoetatowego zatrudnienia w projekcie, jego wynagrodzenie mieści się w puli wynagrodzeń dodatkowych;
  3. zakup aparatury naukowo-badawczej, urządzeń i oprogramowania;
  4. zakup materiałów i drobnego sprzętu;
  5. usługi obce;
  6. wyjazdy służbowe, wizyty, konsultacje;
  7. gratyfikacje dla wykonawców zbiorowych;
  8. inne koszty niezbędne do realizacji projektu, które są zgodne katalogiem kosztów.

Na koszty pośrednie składają się:

  • koszty pośrednie w wysokości do 20% kosztów bezpośrednich, które mogą być przeznaczone na koszty pośrednio związane z projektem, w tym koszty udostępnienia publikacji lub danych badawczych w otwartym dostępie,
  • koszty pośrednie open access w wysokości do 2% kosztów bezpośrednich, które mogą być przeznaczone wyłącznie na koszty związane z udostępnieniem publikacji lub danych badawczych w otwartym dostępie.

W przypadku podmiotów wnioskujących o udzielenie pomocy publicznej, koszty pośrednie obejmujące koszty pośrednie open access i pozostałe koszty pośrednie mogą wynieść łącznie do 20% kosztów bezpośrednich.

Na etapie realizacji projektu podmiot realizujący jest zobowiązany do uzgodnienia z kierownikiem projektu zagospodarowania co najmniej 25% wartości kosztów pośrednich. Wydatki poniesione w ramach tej kwoty muszą być kwalifikowalne.

Szczegółowe informacje dotyczące kwalifikowalności kosztów zawarte są w katalogu kosztów.

Otwarty dostęp do rezultatów badań

Zgodnie z polityką dotyczącą otwartego dostępu do publikacji wszystkie prace będące efektem realizacji projektów badawczych muszą być udostępnione w modelu natychmiastowego otwartego dostępu.

Polityka nie obejmuje monografii, rozdziałów w pracach zbiorowych i recenzowanych utworów zebranych.

NCN uznaje za zgodne z powyższą polityką następujące ścieżki publikacyjne:

  1. w czasopismach lub na platformach otwartego dostępu zarejestrowanych lub będących na etapie rejestracji w Directory of Open Access Journal (DOAJ);
  2. w czasopismach subskrypcyjnych (hybrydowych, czyli takich, które publikują zarówno artykuły otwarte, jak i artykuły dostępne w ramach płatnej subskrypcji) pod warunkiem, że Version of Record (VoR, czyli wersja manuskryptu opublikowana w czasopiśmie z zestawem czcionek i brandingiem czasopisma, inaczej zwana również wersją opublikowaną lub pdf-em wydawcy), Author Accepted Manuscript (AAM; czyli wersja ostateczna manuskryptu, stworzona przez autora, która obejmuje wszelkie zmiany dokonane po recenzji i została zaakceptowana do publikacji przez czasopismo, inaczej zwana również postprintem lub zaakceptowanym manuskryptem autora) lub preprint pracy (w przypadku embarga na VoR i AAM) w momencie opublikowania artykułu na stronie wydawcy zostanie udostępniony w repozytorium zarejestrowanym w bazie OpenDOAR (w przypadku udostępnienia preprintu, po upływie embargo, należy też udostępnić w repozytorium również wersję AAM tej pracy);
  3. w czasopismach objętych licencją otwartego dostępu w ramach tzw. umów transformacyjnych, które muszą być zarejestrowane w rejestrze prowadzonym przez Efficiency and Standards for Article Charges (ESAC-Registry) pod warunkiem, że praca została przyjęta do druku lub opublikowana do 31 grudnia 2025 r. (Pismo Dyrektora NCN z dnia 15 grudnia 2024 r. ws. przedłużenia ścieżki 3 w zakresie umów transformacyjnych w ramach Polityki NCN dotyczącej otwartego dostępu do publikacji).

Licencje, na których należy udostępniać prace:

Kwestia kwalifikowalności kosztów APC (Article Processing Charge):

  • ścieżka 1: koszty są kwalifikowalne wyłącznie w przypadku zastosowania licencji CC BY 4.0 lub CC BY-ND 4.0;
  • ścieżka 2: koszty są niekwalifikowalne i nie mogą być opłacone ze środków przekazanych przez NCN;
  • ścieżka 3: koszty są kwalifikowalne wyłącznie w przypadku zastosowania licencji CC BY 4.0, CC BY-SA 4.0 lub CC BY-ND 4.0.

Dane, będące podstawą publikacji naukowych stanowiących efekt realizacji projektów, powinny być rzetelnie udokumentowane w sposób spełniający zasady maszynowego lub manualnego wyszukiwania, dostępności, interoperacyjności i ponownego użycia (tzw. FAIR Data). Tam gdzie to możliwe, dane te powinny być udostępniane w repozytorium zgodnie z warunkami licencji CC0 (przekazanie do domeny publicznej) lub CC BY 4.0. Dopuszczalne jest zastosowanie innej licencji, która zapewnia taki sam stopień otwartości jak CC0 lub CC BY 4.0.

Pod pojęciem „dane”, NCN rozumie zarówno dane zebrane i dotąd nieprzetworzone, jak i dane wytworzone i poddane analizie, inne niż publikacje naukowe. Definicja ta obejmuje wszystkie możliwe formaty, zarówno cyfrowe, jak i nie cyfrowe.

Formularz wniosku

We wniosku należy przedstawić informacje wskazane w formularzu wniosku dostępnym w systemie OSF, którego wzór zamieszczony jest w ogłoszeniu o konkursie, w tym między innymi (w języku angielskim, chyba że wskazano inaczej):

  • tytuł projektu badawczego (w języku polskim i angielskim);
  • streszczenie projektu badawczego;
  • popularnonaukowe streszczenie projektu badawczego (w języku polskim i angielskim, po jednej stronie);
  • opisy projektu badawczego, które muszą uwzględniać: cel naukowy projektu, znaczenie projektu, ogólną koncepcję i plan badań, metodykę badań oraz wykaz literatury dotyczącej problematyki projektu (wykaz nie wlicza się do limitów stron):
    • opis skrócony (do 5 stron),
    • opis szczegółowy (do 15 stron);
  • plan badań przedstawiający zadania badawcze (w języku polskim i angielskim);
  • informacje o zespole badawczym:
    • informacje dotyczące kierownika projektu, uwzględniające między innymi:

      • przebieg kariery naukowej,
      • wykaz od jednej do dziesięciu najważniejszych prac, opublikowanych lub przyjętych do druku (wraz z potwierdzeniem) w roku wystąpienia z wnioskiem lub w okresie ostatnich 10 lat przed rokiem wystąpienia z wnioskiem i załączenie, w formie plików pdf, od jednej do trzech publikacji spośród wymienionych w tym wykazie,

      w przypadku działalności naukowej z zakresu twórczości i sztuki, wykaz od jednej do dziesięciu najważniejszych prac opublikowanych lub przyjętych do druku (wraz z potwierdzeniem) lub dokonań artystycznych i artystyczno-naukowych w roku wystąpienia z wnioskiem lub w okresie ostatnich 10 lat przed rokiem wystąpienia z wnioskiem. W przypadku wykazania jednej lub więcej publikacji, załączenie od jednej do trzech z nich w formie plików pdf,

      • informacje o kierowaniu projektami badawczymi lub innym finansowaniu badań uzyskanym w ramach konkursów NCN w roku wystąpienia z wnioskiem lub w okresie ostatnich 10 lat przed rokiem wystąpienia z wnioskiem,
      • informacje o kierowaniu projektami badawczymi finansowanymi w ramach innych konkursów krajowych lub międzynarodowych w roku wystąpienia z wnioskiem lub w okresie ostatnich 10 lat przed rokiem wystąpienia z wnioskiem (do pięciu projektów),
      • opis najważniejszego osiągnięcia naukowego;

        okres 10 lat, o którym mowa powyżej, może być wydłużony o udokumentowane przerwy w karierze, zgodnie z warunkami konkursu.

    • informacje o wymaganych kwalifikacjach i przewidzianym zakresie prac poszczególnych wykonawców projektu badawczego;
  • kosztorys projektu badawczego;
  • jeśli dotyczy: informacje o planowanej współpracy międzynarodowej wraz z opisem korzyści wynikających z tej współpracy;
  • informacje dotyczące planu zarządzania danymi powstałymi lub wykorzystanymi w trakcie realizacji projektu badawczego;
  • informacje dotyczące aspektów etycznych w projekcie, w tym zgód, opinii, pozwoleń oraz zezwoleń niezbędnych do realizacji projektu badawczego zgodnie z powszechnie obowiązującym prawem oraz z zasadami dobrych praktyk przyjętych w danej dyscyplinie naukowe;
  • w przypadku projektu badawczego, którego elementem jest badanie kliniczne planowane z zastosowaniem produktu leczniczego lub wyrobu medycznego, szczegółowe uzasadnienie niekomercyjnego charakteru tych badań.

W zakładce Osoby wskazane we wniosku, należy wpisać dane wszystkich osób, które były zaangażowane w przygotowanie wniosku lub będą zaangażowane w realizację projektu. Należy tutaj wymienić wszystkie osoby, których dane (imię, nazwisko, afiliacja) są podane w innych częściach wniosku. Obowiązek poinformowania tych osób, że ich dane zostały zawarte we wniosku i będą przetwarzane przez NCN spoczywa na kierowniku projektu.

Czy w ramach tego konkursu można wnioskować o pomoc publiczną?

W konkursie można się ubiegać o pomoc publiczną, z wyjątkiem sytuacji, gdy o środki finansowe występuje osoba fizyczna. Szczegółowe informacje można znaleźć na stronie poświęconej pomocy publicznej.

Jak przebiega proces oceny wniosku?

Wnioski podlegają ocenie formalnej, a następnie ocenie merytorycznej.

Ocena formalna

Oceny formalnej wniosków dokonują Koordynatorzy Dyscyplin. Do oceny merytorycznej kwalifikowane są wyłącznie wnioski kompletne i spełniające wszystkie wymagania określone w ogłoszeniu. Wniosek może zostać odrzucony ze względów formalnych również na późniejszym etapie oceny.

Ocena merytoryczna

Oceny merytorycznej wniosków dokonują Zespoły Ekspertów, których członkowie są wybierani przez Radę NCN oraz eksperci zewnętrzni niebędący członkami Zespołów Ekspertów. Ocena merytoryczna wniosków przebiega w dwóch etapach.

W etapie I, oceny dokonuje Zespół Ekspertów. Ocenie podlegają dane zawarte we wniosku i załącznikach z wyłączeniem szczegółowego opisu projektu. Każdy wniosek oceniany jest niezależnie przez dwóch członków Zespołu Ekspertów. W przypadku wniosku, dla którego przypisano pomocnicze określenia identyfikujące wskazujące dyscypliny objęte innymi panelami NCN niż ten, do którego został złożony wniosek, przewodniczący Zespołu Ekspertów może zdecydować o zasięgnięciu dodatkowej opinii, którą sporządza członek innego Zespołu Ekspertów (tzw. wnioski interdyscyplinarne). Następnie, podczas pierwszego posiedzenia, Zespół Ekspert opierając się na opiniach członków oraz dyskusji ustala listę wniosków skierowanych do etapu II oceny.

W etapie II, wnioski są kierowane do co najmniej dwóch ekspertów zewnętrznych, którzy przygotowują indywidualne opinie na podstawie danych zawartych we wniosku i załącznikach z wyłączeniem skróconego opisu projektu.

W trakcie drugiego posiedzenia panelowego, Zespół Ekspertów przeprowadza rozmowę kwalifikacyjną z kierownikiem projektu. Zespół Ekspertów, opierając się na opiniach ekspertów zewnętrznych, przebiegu rozmowy kwalifikacyjnej i dyskusji podczas drugiego posiedzenia, ustala listę rankingową ze wskazaniem wniosków rekomendowanych do finansowania.

Dodatkowe informacje na temat procesu oceny wniosków można znaleźć w szczegółowym trybie sporządzania ocen przez zespoły ekspertów.

Co jest brane pod uwagę przy ocenie wniosku?

W trakcie oceny wniosku uwzględnia się w szczególności:

  • spełnianie kryterium badań podstawowych;
  • poziom naukowy i nowatorski charakter badań lub zadań przewidzianych do realizacji;
  • wpływ realizacji projektu badawczego na rozwój dyscypliny naukowej;
  • ocenę możliwości realizacji planowanych badań;
  • osiągnięcia naukowe kierownika projektu badawczego;
  • zasadność i sposób powołania nowego zespołu badawczego;
  • ocenę wykonania przez kierownika projektu badawczego innych projektów uprzednio  finansowanych ze środków finansowych NCN i z innych źródeł;
  • zasadność planowanych kosztów w stosunku do przedmiotu i zakresu badań;
  • sposób przygotowania wniosku oraz spełnienie innych wymagań przedstawionych w ogłoszeniu o konkursie.

Kryteria oceny wniosków zostały szczegółowo opisane w regulaminie przyznawania środków.

Kto dokonuje oceny merytorycznej wniosku?

Oceny merytorycznej dokonuje Zespół Ekspertów na podstawie warunków przeprowadzania konkursu oraz kryteriów oceny, które określa regulamin przyznawania środków.

Zespoły Ekspertów wybierane są przez Radę NCN, zgodnie z zasadami tworzenia i powoływania Zespołów Ekspertów. Eksperci są wybitnymi naukowcami, polskimi i zagranicznymi, posiadającymi przynajmniej stopień naukowy doktora. Zespoły Ekspertów powoływane są na każdą edycję danego konkursu. Skład Zespołu Ekspertów jest zależny od liczby i tematyki wniosków złożonych w danym panelu.

Wnioski są oceniane przez zespoły międzypanelowe (HS, ST, NZ). Kierownik projektu dokonuje wyboru panelu. Nie ma możliwości zmiany panelu po złożeniu wniosku, a wybór niewłaściwego panelu może skutkować odrzuceniem wniosku.

Kiedy i jak zostaną ogłoszone wyniki konkursu?

Wyniki konkursu zostaną udostępnione na stronie internetowej NCN oraz przekazywane w drodze decyzji Dyrektora NCN w terminie do 6 miesięcy od upływu terminu składania wniosków, nie później niż w marcu 2026 r.

W przypadku naruszenia procedury konkursowej lub innych naruszeń formalnych w zakresie czynności przeprowadzanych w NCN, wnioskodawcy przysługuje odwołanie od decyzji Dyrektora NCN do Komisji Odwoławczej Rady NCN.

Gdzie można znaleźć dodatkowe informacje?

Zachęcamy do zapoznania się z informacjami zawartymi na stronie internetowej NCN w sekcji Informacje dla wnioskodawców.

W przypadku dalszych pytań, prosimy o kontakt drogą e-mailową: informacja@ncn.gov.pl.

Przydatne informacje

Planując złożenie wniosku, należy:

  1. zapoznać się z pełną dokumentacją konkursową przedstawioną w ogłoszeniu, w szczególności z:
    • warunkami przeprowadzania konkursu,
    • regulaminem przyznawania środków i katalogiem kosztów w projektach badawczych,
    • wzorem formularza wniosku, w którym można znaleźć informacje na temat tego, jakie dane i załączniki należy przygotować wcześniej, aby wypełnić elektroniczny formularz wniosku w systemie OSF,
    • procedurą składania wniosków,
    • wytycznymi dla wnioskodawców do uzupełniania wniosku w systemie OSF;
  2. pozyskać od podmiotu, w którym będzie realizowany projekt, dane niezbędne do wypełnienia wniosku i dowiedzieć się, jakie są wewnętrzne procedury mogące mieć wpływ na złożenie wniosku oraz realizację projektu (planowanie kosztów w projekcie, procedura pozyskania podpisu/ów osoby/osób upoważnionej/upoważnionych do reprezentacji podmiotu na potwierdzeniu złożenia wniosku);
  3. w przypadku gdy podmiotem wnioskującym jest grupa polskich podmiotów, przygotować porozumienie o współpracy na rzecz realizacji wnioskowanego projektu badawczego;
  4. przygotować listy od redakcji, potwierdzające przyjęcie publikacji do druku (w przypadku gdy w dorobku naukowym wskazano publikacje przyjęte do druku, które nie zostały jeszcze opublikowane).

Przed wysłaniem wniosku do NCN należy:

  1. sprawdzić, czy wszystkie dane oraz załączniki we wniosku są poprawne. Samo sprawdzenie kompletności wniosku w systemie OSF przyciskiem „Sprawdź kompletność” nie gwarantuje tego, że wypełniono poprawnie wszystkie dane i załączono odpowiednie załączniki;
  2. sprawdzić, czy wszystkie zakładki wypełnione są w we właściwym języku, zgodnie z instrukcjami zawartymi we wzorze formularza wniosku;
  3. zablokować ostateczną wersję wniosku do NCN;
  4. pobrać i podpisać potwierdzenia złożenia wniosku w konkursie – kierownik projektu oraz osoba/osoby upoważniona/upoważnione do reprezentacji podmiotu;
  5. załączyć podpisane potwierdzenia złożenia wniosku.

Po wypełnieniu wniosku i uzupełnieniu go o wymagane załączniki, wniosek – tylko w wersji elektronicznej – należy wysłać do NCN w systemie OSF, używając przycisku „Wyślij do NCN”.

Po zakończeniu naboru wniosków:

  1. przeprowadzony zostanie proces oceny wniosków;
  2. po każdym etapie oceny, zostanie przekazana decyzja Dyrektora NCN w sprawie przyznania środków;
  3. w przypadku zakwalifikowania wniosku do finansowania podpisana zostanie umowa o finansowanie projektu badawczego;
  4. rozpocznie się realizacja projektu zgodnie z umową i regulaminami.

Dokumentacja konkursowa

  1. Warunki konkursu
  2. Regulamin przyznawania środków na realizację zadań finansowanych przez Narodowe Centrum Nauki w zakresie projektów badawczych
  3. Panele NCN
  4. Regulamin przyznawania stypendiów naukowych w projektach badawczych finansowanych ze środków NCN
  5. Koszty w projektach NCN
  6. Wzór formularza wniosku
  7. Porozumienie o współpracy na rzecz realizacji wnioskowanego projektu badawczego
  8. Pomoc publiczna
  9. Wytyczne dla wnioskodawców - uzupełnianie wniosku w systemie OSF
  10. Wytyczne dla wnioskodawców do uzupełnienia planu zarządzania danymi w projekcie badawczym
  11. Wytyczne dla wnioskodawców do uzupełnienia formularza dotyczącego kwestii etycznych w projekcie badawczym
  12. Otwarta nauka
  13. Kodeks NCN dotyczący rzetelności badań naukowych i starania o fundusze na badania
  14. Procedura składania wniosków

Dokumenty dotyczące oceny wniosków:

  1. Kryteria oceny wniosków
  2. Zespoły ekspertów NCN – zasady tworzenia i powoływania
  3. Szczegółowy tryb sporządzania ocen wniosków przez zespoły ekspertów
  4. Zasady doręczania decyzji dyrektora NCN
  5. Instrukcja dotycząca składania odwołania od decyzji dyrektora NCN

Dokumenty, z którymi należy się zapoznać przed rozpoczęciem realizacji projektu NCN:

  1. Wzór umowy (wersja poglądowa, która może ulec zmianom na etapie podpisywania umowy z NCN)
  2. Procedura przeprowadzania kontroli
  3. Wytyczne dla podmiotów audytujących wykonanie projektów badawczych finansowanych przez NCN
  4. Uchwała Rady NCN w sprawie współpracy z Federacją Rosyjską w ramach grantów finansowanych ze środków Narodowego Centrum Nauki
  5. Informacja dotycząca przetwarzania danych osobowych

Konkurs BiodivConnect jesienią

czw., 12/06/2025 - 14:00
Kod CSS i JS

Partnerstwo Biodiversa+ we wrześniu ogłosi konkurs na projekty badawcze w obszarze bioróżnorodności Biodivconnect: Restoration of ecosystem functioning, integrity and connectivity.

W konkursie BiodivConnect naukowczynie i naukowcy z Polski będą mogli ubiegać się o finansowanie międzynarodowych projektów badawczych, których celem jest zdobycie wiedzy wspierającej systemowe i kompleksowe działania na rzecz odbudowy różnorodności biologicznej we wszystkich typach ekosystemów i środowisk, we wszystkich regionach świata.

Planowana tematyka konkursu:

  1. Setting restoration targets and measuring success
  2. Transferability and scaling of nature restoration efforts
  3. Resilience and sustainability of restoration efforts

O finansowanie będą mogły ubiegać się projekty, w których zostanie zaplanowany udział zespołów z przynajmniej trzech różnych krajów biorących udział w konkursie, przy czym co najmniej dwa z tych krajów muszą być krajami członkowskimi Unii Europejskiej lub krajami stowarzyszonymi. Treść zapowiedzi i lista zaangażowanych krajów.

Przewidywany terminarz konkursu

  • Ogłoszenie konkursu: 9 września 2025
  • Termin składania wniosków wstępnych (pre-proposala): listopad 2025
  • Termin składania wniosków pełnych (full-proposals): kwiecień 2026
  • Wyniki: jesień 2026

Konkurs zostanie przeprowadzony w ramach  programu flagowego Biodiversa+ „Supporting protection and restoration of biodiversity and ecosystem across land and sea” i  pomoże osiągnąć jeden ze strategicznych celów partnerstwa: pozyskanie praktycznej wiedzy, która pomoże powstrzymać i odwrócić spadek różnorodności biologicznej na Ziemi.

Zachęcamy wszystkie osoby zainteresowane konkursem BiodivConnect do udziału w webinarze informacyjnym, który odbędzie się 11 września w godz. 13.00 – 15.00 (CEST).

Poszukujesz partnera lub możliwości dołączenia do projektu? Skorzystaj z narzędzia Partner Search Tool.

Więcej o partnerstwie Biodiversa+

Strona Biodiversa+

Zapowiedź konkursu QuantERA 2025

wt., 10/06/2025 - 14:00
Kod CSS i JS

We wrześniu 2025 roku konsorcjum QuantERA III ogłosi konkurs na międzynarodowe projekty badawcze w obszarze technologii kwantowych – QuantERA Call 2025.

Konkurs będzie wspierać projekty o następującej tematyce:

  • Quantum Phenomena and Resources,
  • Applied Quantum Science.

Finansowane projekty w obu tematach powinny dotyczyć co najmniej jednego z poniższych obszarów:

  • Quantum communication,
  • Quantum computing,
  • Quantum simulation,
  • Quantum sensing and metrology,
  • General quantum science.

Wnioski będą mogły być składane przez międzynarodowe konsorcja złożone z co najmniej trzech partnerów uprawnionych do uzyskania finansowania z trzech (lub więcej) różnych krajów uczestniczących w naborze. Typowe konsorcjum liczy od 3 do 6 partnerów. Uczestników konkursu będą obowiązywały krajowe wymogi formalne określone przez organizacje finansujące projekty uczestniczące w konkursie.

Przy tworzeniu konsorcjów badawczych wnioskodawcy są zachęcani do uwzględnienia aspektów równowagi płci i wieku akademickiego, różnorodności geograficznej, a także działu podmiotów przemysłowych (głównie w temacie AQS), np. ambitnych małych i średnich przedsiębiorstw z sektora high-tech.

Aby ułatwić wnioskodawcom proces tworzenia konsorcjów badawczych, udostępniamy wyszukiwarkę Partner Search Tool. Narzędzie to może być wykorzystywane zarówno przez projekty poszukujące partnerów, jak i przez partnerów poszukujących projektów.

Więcej informacji: strona internetowa QuantERA

Kontakt: quantera@ncn.gov.pl

QuantERA to sieć łącząca kilkadziesiąt agencji finansujących badania z przeszło 30 państw europejskich oraz z Izraela, Turcji i Korei Południowej. Od 2016 roku, najpierw jako QuantERA I i II, a obecnie QuantERA III wspiera rozwój technologii kwantowych i innowacji technologicznych poprzez finansowanie międzynarodowych projektów badawczych. Sieć promuje również międzynarodową współpracę, monitoruje europejskie strategie w tej dziedzinie oraz opracowuje wytyczne dotyczące odpowiedzialnego prowadzenia badań. Koordynatorem sieci jest NCN. W konkursie QuantERA Call 2025 weźmie udział 29 krajów.

Zawieszenie naboru wniosków w konkursie IMPRESS-U

pon., 09/06/2025 - 11:00
Kod CSS i JS

W związku z informacją przekazaną NCN przez amerykańską agencję National Science Foundation (NSF) o braku środków finansowych na wsparcie zespołów ukraińskich w programie IMPRESS-U, dyrektor NCN na podstawie pkt 3.4 Uchwały Rady NCN w sprawie warunków przeprowadzania międzynarodowego konkursu International Multilateral Partnerships for Resilient Education and Science System in Ukraine (IMPRESS-U) – na projekty badawcze, organizowanego we współpracy wielostronnej w ramach programu IMPRESS-U w oparciu o procedurę agencji wiodącej (Lead Agency Procedure) wstrzymuje nabór wniosków w konkursie IMPRESS-U do dnia 30.09.2025 r.

Równocześnie informujemy, że jeżeli w terminie do dnia 30.09.2025 r. agencja amerykańska NSF pozyska środki finansowe na wsparcie zespołów ukraińskich, nabór wniosków w Narodowym Centrum Nauki w konkursie zostanie wznowiony. W przeciwnym wypadku, nabór wniosków w konkursie IMPRESS-U zostanie zakończony zgodnie z pkt 3.5 ww. uchwały, o czym Centrum poinformuje w odrębnym komunikacie, który zostanie ogłoszony na stronie internetowej NCN.

Jak skuteczniej współpracować z decydentami?

czw., 05/06/2025 - 11:30
Kod CSS i JS

Raport o wykorzystaniu badań społecznych w administracji publicznej

Odpowiedzi przynosi raport Understanding end-users of social research in Polish public administration, przygotowany przez dr. hab. Karola Olejniczaka i dr hab. Dominikę Wojtowicz – badaczy, którzy na co dzień zajmują się projektowaniem skutecznych rozwiązań w politykach publicznych. Opracowanie powstało na zlecenie NCN, w ramach inicjatywy Science and Society, finansowanej z funduszy norweskich i EOG.

Badania z obszaru nauk humanistycznych i społecznych są szczególnie potrzebne tam, gdzie państwo staje wobec złożonych wyzwań – takich jak zmiany klimatyczne, nierówności ekonomiczne, przemiany demograficzne czy kryzysy zdrowotne. W takich sytuacjach nie wystarczą twarde dane – konieczny jest też wgląd w postawy, motywacje i wartości różnych grup społecznych, który dostarcza wiedza z tych nauk.

Raport pokazuje, jak badaczki i badacze reprezentujący dziedziny humanistyczne i społeczne mogą zwiększyć szanse, że ich praca zostanie wykorzystana w praktyce. Punktem wyjścia jest zrozumienie, jak działa administracja: jaki ma rytm pracy, jak przebiegają procesy decyzyjne i z jakimi presjami – politycznymi i informacyjnymi – mierzą się urzędnicy. – Chcieliśmy pomóc im zrozumieć perspektywę decydentów, na przykład to, dlaczego nie zawsze wczytują się w długie książki czy rozbudowane analizy – tłumaczy Karol Olejniczak.

Odbiorcą raportu jest również sam NCN. – Tworzenie polityk opartych na dowodach to wyzwanie dla całej Europy. Dlatego chcemy lepiej zrozumieć, jak wspierać wykorzystanie wyników badań w procesie kształtowania i oceny polityk publicznych – mówi Barbara Świątkowska z Zespołu funduszy norweskich i partnerstwa Social Transformations and Resilience.

Dr Malwina Gębalska, koordynatorka STR dodaje, że dla agencji, która na co dzień pracuje głównie z naukowcami, opracowanie „to pierwszy krok do poznania perspektywy decydentów”. – Ta wiedza pozwoli nam lepiej planować przyszłe działania wspierające współpracę obu środowisk, na przykład w konkursach międzynarodowych.

Wywiady i analiza

Badanie objęło 15 pogłębionych wywiadów z przedstawicielami administracji publicznej oraz analizę wspomnień trzynastu byłych premierów. Wykorzystano też wcześniejsze badania zespołu i przegląd literatury. – Chcieliśmy porozmawiać z osobami z różnych poziomów systemu podejmowania decyzji – od tych, którzy zarządzają projektami, przez decydentów strategicznych, aż po osoby działające na styku polityk publicznych i polityki. Nie chodziło nam o reprezentatywność, tylko o poznanie różnych perspektyw – mówi Karol Olejniczak.

O tym, czy badania społeczne zostaną wykorzystane przez administrację, decyduje pięć powiązanych ze sobą elementów. – Jeśli wiedza ma być użyteczna i rzeczywiście wesprzeć proces decyzyjny, warto poznać mechanizmy, które o tym decydują – choć nie wszystko zależy od samych naukowców. Po pierwsze, trzeba zrozumieć, jakiego problemu dotyczy dana polityka publiczna. Po drugie, istotne jest rozpoznanie sytuacji decyzyjnej, w której znajdują się decydenci i ich potrzeb informacyjnych. Trzecia grupa wskazówek dotyczy ich preferencji komunikacyjnych i sposobów korzystania z wiedzy – podkreśla autor raportu.

Rodzaj problemu

Problemy, z którymi mierzy się administracja, rzadko są jednoznaczne. Wymagają godzenia różnych wartości, działania przy ograniczonym dostępie do danych i podejmowania decyzji w warunkach niepewności. To tzw. wicked problems – problemy trudne do zdefiniowania i niemożliwe do trwałego rozwiązania, wymagające raczej ciągłego dostosowywania działań niż jednorazowych interwencji. W takich sytuacjach naukowcy nie tyle powinni dostarczać prostych odpowiedzi, co wspierać procesy uczenia się – pomagając porządkować złożoną rzeczywistość, lepiej zrozumieć wartości, którymi kierują się interesariusze, i wskazywać możliwe opcje działań.

Etap procesu decyzyjnego

Decydenci potrzebują różnych rodzajów wiedzy, zależnie od tego, na jakim etapie podejmowania decyzji się znajdują. Badania mogą pomóc dostrzec problem, zrozumieć jego przyczyny, porównać możliwe rozwiązania albo wesprzeć wdrażanie i ocenę polityk. –Czasami decydenci potrzebują czegoś na już, czegoś, co potwierdza lub zaprzecza ich wstępnej diagnozie, a czasami potrzebują technicznych wniosków już do wdrażania – mówi Karol Olejniczak.

Charakterystyka odbiorców

Z wiedzy badawczej korzystają osoby o różnych rolach, doświadczeniu i stylach pracy. Politycy najwyższego szczebla, urzędnicy projektujący polityki i osoby odpowiedzialne za ich realizację mają inne potrzeby i oczekiwania dotyczące formy oraz treści informacji.

Forma i sposób przekazu

Krótkie streszczenia, wizualizacje, narracje i konkretne przykłady mogą być dla niektórych odbiorców łatwiej przyswajalne i bardziej przydatne niż rozbudowane opracowania.

Zaufanie i rozmowa

Autorzy raportu zwracają także uwagę, że powodzenie współpracy między nauką a administracją zależy nie tylko od jakości badań, ale również od zaufania i relacji. Urzędnicy częściej korzystają z analiz przygotowanych przez osoby i instytucje, które dobrze znają i z którymi mieli już pozytywne doświadczenia. – Skuteczna komunikacja zaczyna się nie od raportu, lecz od rozmowy – podkreśla Karol Olejniczak. – Jeśli chcemy, żeby wyniki badań naprawdę wspierały politykę, musimy nauczyć się operować nie tylko treścią, ale też formatem, momentem i zasięgiem przekazu – i pamiętać, że najpierw trzeba zbudować relację, zanim przekaże się wiedzę.

Wśród zaleceń dla instytucji finansujących badania znalazły się m.in. rozwój trwałych platform współpracy – np. sieci tematycznych skupionych wokół konkretnych wyzwań – oraz wzmacnianie kompetencji komunikacyjnych naukowców: od szkoleń z opowiadania o badaniach po tworzenie zwięzłych podsumowań i wizualizacji danych dla konkretnych profili odbiorców.

Jak rośliny reagują na światło?

śr., 04/06/2025 - 12:00
Kod CSS i JS

Naukowcy z Torunia zrealizują grant Weave-UNISONO we współpracy z zespołem z Austrii. Będą analizować, jakie elementy i w jaki sposób regulują procesy uruchamiane przez rośliny po pochłonięciu przez fotoreceptory energii świetlnej.

Kierownikiem projektu pt. „cGMP i cAMP – wtórne przekaźniki transdukcji sygnału świetlnego w roślinach” po polskiej stronie jest dr hab. Krzysztof Jaworski z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Po stronie austriackiej w badania zaangażowani będą naukowcy z austriackiego Institute of Science and Technology Austria, którym pokieruje prof. Jiří Friml.

Polsko-austriackie badania skupią się na procesach przekazywania sygnału w obrębie komórki roślinnej, bądź pomiędzy sąsiadującymi komórkami. Prawidłowe działanie tych procesów jest warunkiem koniecznym przetrwaniu organizmu roślinnego.

Komórka odbiera sygnały dzięki odpowiednim receptorom, które reagują na bodziec, uruchamiając sekwencję fizyko-chemicznych reakcji przekazywania informacji do efektora i wywołania adekwatnej do bodźca odpowiedzi fizjologicznej. Ten proces zwany transdukcją sygnału świetlnego jest dość dobrze poznany i opisany. Ostatnie badania zespołu projektowego wskazały jednak, że w strukturze cząstek i elementów biorących udział w transdukcji sygnałów występują elementy dotychczas nie odkryte i nie rozpatrywane. W projekcie Weave-UNISONO naukowcy z Torunia i Klosterneuburga skupią się na charakterystycznych sekwencjach kodujących cyklazy adenylanową i guanylanową, czyli enzymy odpowiedzialne za syntezę cyklicznych nukleotydów (cNMP), cAMP i cGMP, tzw. wtórnych przekaźników.

Wniosek był oceniany przez austriacką agencję FWF (Austrian Science Fund), a Narodowe Centrum Nauki zaakceptowało wyniki tej oceny w ramach współpracy w programie Weave. NCN sfinansuje prace polskiej grupy badawczej, przeznaczając na nie ponad 1 mln zł, finansowanie zespołu austriackiego zapewni FWF.

Listy rankingowe Weave-UNISONO

Lista rankingowa nr 13/2024 (pdf)

Weave-UNISONO i procedura agencji wiodącej

Konkurs Weave-UNISONO to efekt wielostronnej współpracy między instytucjami finansującymi badania naukowe, skupionymi w stowarzyszeniu Science Europe. Został ogłoszony w celu uproszczenia procedur składania i selekcji projektów badawczych we wszystkich dyscyplinach nauki, angażujących badaczy z dwóch lub trzech krajów europejskich.

Wyłanianie laureatów opiera się na procedurze agencji wiodącej, w myśl której tylko jedna z instytucji partnerskich odpowiedzialna jest za pełną ocenę merytoryczną wniosku, pozostali partnerzy akceptują wyniki tej oceny.

W ramach programu Weave partnerskie zespoły badawcze składają wnioski o finansowanie równolegle do agencji wiodącej oraz do właściwych dla siebie instytucji uczestniczących w programie. Wspólny projekt musi zawierać spójne plany badań, wyraźnie ukazujące wartość dodaną współpracy międzynarodowej.

Konkurs Weave-UNISONO jest otwarty w trybie ciągłym. Zachęcamy zespoły pragnące podjąć współpracę z partnerami z Austrii, Czech, Słowenii, Szwajcarii, Niemiec, Luksemburga oraz Belgii-Flandrii do zapoznania się z treścią ogłoszenia konkursowego i składania wniosków.

Twój głos na temat przyszłości edukacji

wt., 03/06/2025 - 12:30
Kod CSS i JS

Zapraszamy do udziału w ankiecie na temat przyszłości edukacji i rozwoju kompetencji w kontekście transformacji ekologicznej i cyfrowej. Przyszłość edukacji jest jednym z czterech obszarów priorytetowych proponowanego Partnerstwa Social Transformations and Resilience.

W ramach proponowanego Partnerstwa Social Transformations and Resilience opracowywany jest Strategiczny Plan Badań i Innowacji (Strategic Research and Innovation Agenda – SRIA) określający działalność Partnerstwa od 2026 roku.

W związku z tym zapraszamy do udziału w ankiecie, której celem jest zidentyfikowanie trendów wpływających na przyszłość pracy oraz wskazanie pominiętych kierunków. Ankieta jest skierowana do wszystkich zainteresowanych osób, w szczególności przedstawicieli środowiska naukowego, szczebla rządowego, sektora organizacji pozarządowych, instytucji publicznych i think thanków.

Wypełnienie ankiety zajmie ok 5 – 20 minut, w zależności od zakresu podawanych informacji. Odpowiedzi są anonimowe i zostaną wykorzystane wyłącznie w celach zbadania trendów służących przygotowaniu SRIA:

Ankietę można wypełnić do 16 czerwca 2025 roku.

Rejestracja na webinar dla osób zajmujących się obsługą grantów NCN

pon., 02/06/2025 - 11:30
Kod CSS i JS

Zapraszamy na webinar szkoleniowy dla pracowników jednostek naukowych zaangażowanych w obsługę administracyjną projektów badawczych, staży i stypendiów finansowanych przez Narodowe Centrum Nauki.

Spotkanie odbędzie się 24 czerwca 2025 r. o godz. 10:00 za pośrednictwem platformy Clickmeeting. Podczas webinaru zostaną przybliżone zagadnienia związane z realizacją projektu badawczego takie jak: aplikowanie do konkursów NCN, podpisanie umowy o realizację projektu, aneksowanie umów, raportowanie  w projekcie oraz zagadnienia z zakresu wynagrodzeń i stypendiów w projektach NCN oraz kontroli projektu w jednostce.

Szkolenie poprowadzą pracownicy NCN bezpośrednio zaangażowani w proces obsługi i rozliczenia projektów  badawczych.

W celu zapewnienia wysokiej jakości spotkania oraz komfortu kontaktu z Państwem planowana liczba uczestników została ograniczona do 40 osób. Przy rekrutacji decydować będzie kolejność zgłoszeń, niemniej jednak zastrzegamy pierwszeństwo kwalifikacji dla pracowników jednostek, którzy do tej pory nie brali udziału w warsztatach.

Zgłoszenia przyjmowane będą do dnia 12 czerwca 2025 r. za pośrednictwem formularza zgłoszeniowego. Potwierdzenie udziału zostanie przesłane do Państwa drogą e-mailową po zakończeniu naboru zgłoszeń. Zwracamy uwagę, że samo wysłanie zgłoszenia na webinar nie stanowi potwierdzenia udziału.

Zachęcamy do rejestracji.

Podcast NCN nr 4, 2025: Ambasadorowie nauki

śr., 28/05/2025 - 10:00
Kod CSS i JS

Dlaczego warto aplikować o granty ERC? Z jakimi barierami mierzą się polscy naukowcy? I jak wzmocnić pozycję nauki w Europie? O roli ambasadorów ERC opowiadają profesorowie Justyna Olko i Michał Tomza, laureaci grantów NCN i ERC.

Prof. Justyna Olko jest historyczką, socjolingwistką i etnolożką, kieruje Centrum Zaangażowanych Badań nad Ciągłością Kulturową na Wydziale „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego. Dwukrotnie otrzymała granty ERC. Prof. Michał Tomza specjalizuje się w kwantowym opisie materii w ultraniskich temperaturach, w tym teorii oddziaływań i zderzeń ultrazimnych atomów, jonów i cząsteczek. Pracuje na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, jest laureatem Nagrody NCN oraz ERC Starting Grant.

Zostali ambasadorami Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych – finansującej przełomowe badania naukowe – ale ich zadania nie ograniczają się do promowania grantów. Celem 32 ambasadorów z 26 krajów jest dzielenie się wiedzą, umacnianie pozycji nauki w społeczeństwie i lobbowanie na rzecz odpowiedniego finansowania badań.

– Rola ambasadora dopiero się kształtuje – mówi prof. Michał Tomza, dodając, że to oddolna inicjatywa, która opiera się na współpracy z innymi naukowcami, instytucjami i środowiskiem. – Chcemy dzielić się doświadczeniem, zachęcać do aplikowania, ale też przypominać, dlaczego niezależna nauka jest fundamentem rozwoju. – GPS, internet, prąd – wiele rzeczy, z których dziś korzystamy, powstało z czystej ciekawości – mówi. – Dlatego potrzebujemy ekosystemu, który pozwala rozwijać badania, nawet jeśli nie wiadomo jeszcze, jakie w przyszłości będą miały zastosowania.

Prof. Justyna Olko podkreśla, że jednym z zadań ambasadorów jest promowanie badań w kontekście aktualnych wyzwań społecznych, politycznych i ekonomicznych. – Nauka nie funkcjonuje w próżni. Pomaga zrozumieć procesy społeczne, odpowiadać na wyzwania klimatyczne, budować odporność na dezinformację. To coś więcej niż innowacje technologiczne. Wiedza humanistyczna, kulturowa czy edukacyjna też ma zastosowanie – tyle że w innym wymiarze.

Rozmówcy podkreślają, że sztywny podział na badania podstawowe i stosowane bywa mylący. – Historia, antropologia, kulturoznawstwo – one dostarczają narzędzi do rozumienia rzeczywistości i przewidywania zagrożeń – mówi prof. Olko. – A to także jest aplikacyjność.

Dlaczego wciąż nie mamy więcej grantów ERC?

Przez 18 lat istnienia ERC naukowcy pracujący w Polsce zdobyli mniej niż 100 grantów ERC – to wynik wyraźnie poniżej potencjału naukowego kraju. Ambasadorzy wskazują na kilka przyczyn: zbyt powolne kariery akademickie – system nie promuje samodzielności młodych badaczy, niewystarczające wsparcie instytucjonalne, brak zaufania i zbyt rozbudowana biurokracja. Jak to zmienić? – Musimy inwestować w młodych naukowców – to oni stanowią siłę napędową systemu. NCN zrobił w tym zakresie bardzo dużo, ale potrzeba dalszego wsparcia – mówi prof. Olko. Rozmówcy wskazują też na rolę mentoringu i zachęcają do korzystania z programów takich jak ERC Mentoring Initiative czy wsparcia Biura Doskonałości Naukowej PAN.

Na koniec rozmowy oboje dzielą się wskazówkami dla przyszłych aplikujących.

Rozmowę prowadziła Anna Korzekwa-Józefowicz.

Nagranie jest dostępne w Spotify i Apple Podcasts oraz na YouTube.

Wybrane wypowiedzi

Profesor Justyna Olko:

„Ta rola [ambasadora ERC] została wprowadzona po raz pierwszy z inicjatywy Stowarzyszenia Grantobiorców ERC. Oczekuje się, że podjęliśmy to wezwanie, by promować ERC zwłaszcza w kontekście aktualnych wyzwań społecznych, ekonomicznych, politycznych, ale także tych, z jakimi mierzy się cały świat.”

„Dla mnie podział między badaniami podstawowymi a badaniami aplikacyjnymi jest sztuczny. Każde badania w jakiejś perspektywie czasowej mają szansę oddziaływania na rzeczywistość pozaakademicką.”

„Aplikacyjność, wdrożeniowość nie może być utożsamiana z komercjalizacją. Potrzeby społeczne, edukacyjne, kulturowe, związane także chociażby z wiedzą środowiskową czy ochroną zasobów, wymagają dostępnej wiedzy i aplikacji, ale niekoniecznie w sensie komercjalizacji.”

„Pod względem strukturalnym, to co dla mnie jest najważniejsze [w ERC], to zaufanie jakie [instytucja] ma do naukowców. Z kryzysem zaufania mierzymy się wszędzie. ERC natomiast pozwala świadomie i wedle potrzeb, zgodnie z rodzącymi się problemami, modyfikować realizację grantu.”

„Drugie wezwanie jest takie, abyśmy myśleli o tym, w jaki sposób tę wiedzę, którą uzyskujemy, te lekcje płynące z naszych projektów, odkrycia, ustaleń, wykorzystać na refleksję; żeby znaleźć czas na to, aby tę wiedzę szerzyć, upowszechniać, tak aby ona miała szansę stać się wiedzą współdzieloną i wejść do edukacji, do świadomości.”

Profesor Michał Tomza:

„Mamy nadzieję, że teraz mając też tę plakietkę ambasadora, będziemy mogli jeszcze bardziej skutecznie i być może oficjalnie próbować przekonywać i rozmawiać z decydentami w Polsce o tym, jak ważne jest finansowanie badań naukowych, badań podstawowych.”

„Tym pierwszym poziomem znaczenia badań naukowych jest to, że nie zawsze jest przewidywalne, w którą stronę poprowadzą i co z tego wyniknie. Jako fizyk mogę podać wiele przykładów: od GPS, internetu, tranzystorów, czy nawet elektryczności i prądu. Większość tych rzeczy to na pewnym etapie były badania, które nawet nie były motywowane w żaden sposób przemysłem czy aplikacyjnością.”

„Jeśli chcemy rozwijać różnego rodzaju startupy czy inne, bardzo już komercyjne projekty, w których wiemy jak odkrycie naukowe zamienić w produkt, to potrzebujemy puli talentu i potencjału, który rodzi się na poziomie podstawowym. Nie da się myśleć o naprawdę konkurencyjnej gospodarce i zaawansowanych technologicznie zastosowaniach bez tego fundamentu.”

„Granty NCN są absolutnie bezcenne. To jest oczywiste, że większość laureatów ERC w Polsce wcześniej była finansowana przez granty NCN. W moim przypadku, gdyby nie bardzo duża liczba badań zrealizowanych z finansowania NCN przed aplikacją do ERC, to nie miałbym szansy na grant ERC.”

„Projekt ERC musi być bardzo ambitny. To jest ważne, żeby on jednak odpowiadał na naprawdę nowe i ciekawe zagadnienia, ale też one powinny być naprawdę interesujące dla samego aplikanta.”

Ambasadorowie Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych, fot ERC

O badaniach i ocenie wniosków w konkursach ERC rozmawialiśmy też w podkaście nr 2/2025 z historyczką sztuki, prof. Grażyną Jurkowlaniec i neurobiolożką, prof. Eweliną Knapską, a wcześniej – w podkaście nr 4/2024 – z archeologiem, prof. Arturem Obłuskim i informatykiem, prof. Piotrem Sankowskim.

 

Wyniki jesiennej rundy konkursów NCN

wt., 27/05/2025 - 13:00
Kod CSS i JS

Ponad 708 mln zł przyznaliśmy na realizację badań podstawowych w rozstrzygniętych dzisiaj konkursach OPUS 28 i SONATA 20. Łącznie finansowanie otrzyma 441 naukowczyń i naukowców.

Konkurs OPUS jest adresowany do szerokiego grona. Wnioski mogą być składane przez badaczki i badaczy, którzy w swoim dorobku posiadają co najmniej jedną (opublikowaną lub przyjętą do druku) pracę naukową, niezależnie od posiadanego stopnia czy tytułu naukowego oraz bez ograniczeń ze względu na doświadczenie w prowadzeniu badań. Wnioski mogą obejmować zarówno krajowe projekty badawcze, jak i projekty z udziałem partnerów zagranicznych lub z wykorzystaniem przez polskie zespoły międzynarodowych urządzeń badawczych. Podobnie jak w innych edycjach tego konkursu ogłaszanych każdego roku jesienią, w OPUS 28 można było składać dodatkowo wnioski o finansowanie projektów realizowanych we współpracy międzynarodowej zgodnie z procedurą agencji wiodącej (Lead Agency Procedure, LAP) w programie Weave. W ramach tej ścieżki naukowcy mogli zaplanować projekt badawczy we współpracy z zespołami z Austrii, Czech, Słowenii, Niemiec, Szwajcarii, Luksemburga lub Belgii ‒ Flandrii, które występowały równolegle o środki na realizację tych projektów do właściwych dla nich instytucji finansujących badania w ramach programu Weave.

W ramach OPUS 28+LAP/Weave do NCN wpłynęło 2039 wniosków na łączną kwotę ponad 3,2 mld zł. Z tego 1823 wnioski na kwotę niemal 3 mld zł stanowiły projekty krajowe, a 216 wniosków na kwotę ponad 320 mln zł stanowiły projekty złożone w ramach ścieżki LAP. Liczbowy wskaźnik sukcesu dla wniosków krajowych wyniósł ok. 12,8%.

Na opublikowanej dziś liście rankingowej OPUS 28 znalazły się 234 projekty krajowe zakwalifikowane do finansowania, a ich łączny koszt wynosi ponad 448 mln zł. Zespoły ekspertów NCN oceniły także wnioski LAP, jednak ich oceny muszą zostać dodatkowo zatwierdzone przez instytucje partnerskie z krajów współpracujących z NCN w programie Weave. Listy rankingowe dla tych wniosków będą publikowane w najbliższych miesiącach (harmonogram ogłaszania wyników).

Drugi z konkursów, którego wyniki dziś ogłaszamy, SONATA 20, skierowany był do badaczek i badaczy ze stopniem doktora uzyskanym od 2 do 7 lat przed rokiem wystąpienia z wnioskiem. Konkurs ma na celu wsparcie osób rozpoczynających karierę naukową w prowadzeniu innowacyjnych badań. W tej edycji złożono 1179 wniosków, których łączna wartość wyniosła ponad 1,3 mld zł. Do finansowania zakwalifikowano 207 projektów na kwotę ponad 260 mln zł. Liczbowy wskaźnik sukcesu w konkursie SONATA 20 wyniósł 17,6%.

Z listami projektów zakwalifikowanych do finansowania w konkursach OPUS 28 oraz SONATA 20 oraz ich opisami popularnonaukowymi można się zapoznać na stronie z wynikami konkursu.

Listy rankingowe do pobrania (.pdf): OPUS 28, SONATA 20

Przykładowe tematy finansowanych projektów 

Jedną z laureatek konkursu OPUS 28 jest prof. dr hab. Agnieszki Basty-Kaim z Instytutu Farmakologii im. Jerzego Maja Polskiej Akademii Nauk. Projekt, na który otrzymała finansowanie, dotyczy nowej koncepcji hamowania postępu choroby Alzheimera opartej na modyfikacji właściwości bariery krew-mózg przez związki pro-rozdzielcze. Projekt skupia się na znalezieniu nowych punktów uchwytu potencjalnych leków dla terapii neurodegeneracyjnych chorób mózgu. Zaproponowana innowacyjna i obiecująca strategia może zostać wykorzystana w celu spowolnienia procesów neurodegeneracyjnych. Naukowcy przewidują, że wyniki badań nie tylko przyczynią się do poszerzenia podstawowej wiedzy na temat skuteczności i mechanizmu działania unikalnych związków na właściwości bariery krew-mózg, ale także otworzą nowe perspektywy w leczeniu choroby Alzheimera i innych chorób neurodegeneracyjnych.

Jeden z projektów, które uzyskały finansowanie w konkursie SONATA 20, dotyczy interakcji człowieka ze sztuczną inteligencją oraz redefinicji tworzenia i udostępniania wiedzy na rzecz zrównoważonego zarządzania zasobami ludzkimi. Badaniami pokieruje dr Asha Thomas z Politechniki Wrocławskiej. Projekt ma na celu zrozumienie, opracowanie i redefinicję zarządzania zasobami ludzkimi poprzez eksplorację integracji ekosystemów ludzi i sztucznej inteligencji w organizacjach opartych na wiedzy w Indiach, Polsce, Wielkiej Brytanii, Malezji i we Włoszech, dzięki czemu możliwe będą porównania międzykulturowe. Badania pozwolą określić, w jaki sposób kontrproduktywne zachowania związane z wiedzą, takie jak jej ukrywanie, zatajanie i gromadzenie, manifestują się w międzynarodowych organizacjach opartych na wiedzy.

Zmiana sposobu doręczania decyzji

Decyzje dyrektora NCN doręczane są tylko wnioskodawcy, nie są przekazywane do wiadomości kierownika projektu w przypadku gdy wnioskodawcą jest podmiot, o którym mowa w art. 27 ust. 1-7 i 9 ustawy o NCN. W przypadku gdy wnioskodawcą jest osoba fizyczna, decyzja nie jest przekazywana do podmiotu wskazanego we wniosku jako podmiot realizujący. Więcej o zasadach doręczania decyzji.

Listy rankingowe

Listy rankingowe do ściągnięcia (.pdf): OPUS 28, SONATA 20

Ogłoszenie OPUS 28

Ogłoszenie SONATA 20