Zapraszamy do składania dokumentów na stanowisko koordynatora dyscyplin w grupie nauk o życiu. Nabór potrwa do 3 listopada br. 

Informujemy, że rozmowy kwalifikacyjne w konkursach MAESTRO 11, SONATA BIS 9, UWERTURA 4 ogłoszonych 15 czerwca 2019 r., zaplanowano w następujących terminach:

MAESTRO 11

dla wszystkich dziedzin nauk: 29-30 stycznia 2020 r.

UWERTURA 4

dla wszystkich dziedzin nauk: 31 stycznia 2020 r.

SONATA BIS 9

dla wszystkich dziedzin nauk: 3-4 lutego 2020 r.

Rozmowy kwalifikacyjne będą przeprowadzane bezpośrednio z wnioskodawcą, do wyboru w języku polskim lub angielskim w konkursie SONATA BIS oraz wyłącznie w języku angielskim w konkursach UWERTURA i MAESTRO. W ramach spotkania przewidziana jest część na prezentację badań przez wnioskodawcę oraz czas na pytania od ekspertów wchodzących w skład komisji.

Koordynatorzy Dyscyplin przekażą bezpośrednio osobom zakwalifikowanym do II etapu konkursów szczegółowe informacje dotyczące rozmów, najpóźniej 14 dni przed ich terminami.

Niestawienie się na rozmowę kwalifikacyjną będzie traktowane jako rezygnacja z ubiegania się o finansowanie. NCN nie zwraca kosztów dojazdu oraz pobytu w Krakowie.

Dr hab. Dawid Pinkowicz, dr Roman Szczęsny oraz dr hab. Michał Wierzchoń otrzymali prestiżowe wyróżnienie przyznawane przez Narodowe Centrum Nauki za szczególne osiągnięcia naukowe w zakresie badań podstawowych. Laureaci otrzymają nagrody pieniężne w wysokości 50 tys. zł.

Ideą Nagrody NCN jest wspieranie najwybitniejszych uczonych prowadzących badania na polu badań podstawowych w polskich jednostkach naukowych. Ustanowione w 2013 r. wyróżnienie przyznawane jest badaczom do 40. roku życia i jest wręczane w trzech obszarach badawczych: naukach humanistycznych, społecznych i o sztuce, naukach o życiu oraz naukach ścisłych i technicznych.

Cieszy mnie, że niezwykle prestiżowa nagroda, jaką jest wyróżnienie przyznawane przez Narodowe Centrum Nauki, została wręczona dziś już po raz siódmy – powiedział Jarosław Gowin Wiceprezes Rady Ministrów, minister nauki i szkolnictwa wyższego obecny na Gali Nagród Narodowego Centrum Nauki. – Gratuluję obecnym tutaj młodym uczonym ich wybitnych osiągnięć naukowych. Warto podkreślić, że Nagroda NCN łączy świat nauki i biznesu. Narodowe Centrum Nauki co roku zaprasza do współpracy przedsiębiorstwa zaangażowane w działalność społeczną i badawczą, które decydują się przyjąć rolę fundatorów nagród – dodał Premier Jarosław Gowin.

W tym roku nagrody pieniężne ufundowali Adamed Pharma S.A., Fundacja KGHM Polska Miedź oraz firma ASTOR. Gala wręczenia statuetek tradycyjnie już odbyła się w Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach. W obszarze nauk o życiu nagrodę otrzymał dr Roman Szczęsny z Instytutu Biochemii i Biofizyki PAN. Został doceniony za odkrycie mechanizmu degradacji mitochondrialnego RNA w komórkach ludzkich, wskazującego na rolę mitochondriów w regulacji nieswoistej odpowiedzi immunologicznej. Przedmiotem zainteresowań naukowych dr. Szczęsnego są mechanizmy kontrolujące jakość, ilość oraz obróbkę RNA powstałego w wyniku transkrypcji genomu mitochondrialnego i jądrowego u człowieka. Przełomowe badania, za które został wyróżniony, rozszerzają dotychczasowy repertuar wpływu mitochondriów na funkcjonowanie i losy komórki.

Nagroda Narodowego Centrum Nauki to dla mnie szczególne wyróżnienie. Jej otrzymanie postrzegam jako docenienie mojej pracy badawczej oraz wszystkich osób, które miały wpływ na mój rozwój – mówi dr Szczęsny. – Dotarcie do tego punktu kariery naukowej nie byłoby możliwe, gdyby nie wsparcie i zrozumienie ze strony najbliższych. Sądzę, że dalsze badania nad metabolizmem RNA w mitochondriach człowieka mogą doprowadzić do wielu kolejnych ciekawych odkryć – dodaje.

W naukach ścisłych i technicznych nagrodę otrzymał dr hab. Dawid Pinkowicz z Wydziału Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego, który został wyróżniony za zaprojektowanie nowatorskich multifunkcjonalnych magnesów molekularnych oraz nanomagnesów kwantowych. Dr Pinkowicz zaprojektował i zbadał serię kompleksów metali przejściowych o silnych sprzężeniach magnetycznych pomiędzy jonami metali oraz zaproponował strategię do otrzymywania układów wykazujących dużą anizotropię magnetyczną i bistabilność spinową. Badania umożliwiły poznanie zależności pomiędzy strukturą i dalekozasięgowym porządkiem magnetycznym oraz zaowocowały otrzymaniem nowych nanomagnesów kwantowych.

Uważam, że zajmuję się tym, co w chemii najlepsze – projektowaniem i konstrukcją nowych cząsteczek i układów supramolekularnych. Lubię o sobie myśleć, że jestem architektem świata molekularnego – mówi dr hab. Pinkowicz. – Nie ograniczają mnie tradycyjne podziały na chemię czy fizykę, chemię organiczną czy nieorganiczną. Liczę na to, że takie podejście pozwoli mi "ujarzmić" świat nano, rządzony prawami mechaniki kwantowej, i być może doprowadzi do małej naukowej rewolucji.

Laureatem w obszarze nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce jest dr hab. Michał Wierzchoń z Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Został wyróżniony przez kapitułę Nagrody NCN za prowadzone od lat interdyscyplinarne badania nad świadomością, łączące w kreatywny sposób podejścia badawcze z zakresu filozofii, psychologii poznawczej, kognitywistyki oraz neuronauki. Zaproponował on oryginalny, autorski model teoretyczny świadomości, w ramach którego twierdzi, że dostęp do świadomości ma charakter stopniowalny, a subiektywny charakter informacji jest wynikiem integracji informacji percepcyjnych i pozapercepcyjnych. Badania dr hab. Wierzchonia dotyczą pomiaru świadomości, ale też roli uwagi w nabywaniu świadomego doświadczenia, pamięci ukrytej, substytucji sensorycznej i świadomości cielesnej. Założone i prowadzone przez niego Laboratorium Badań Świadomości (c-lab) w krótkim czasie stało się jedną z wiodących tego typu jednostek naukowych w Europie, zaś on sam współpracuje ze znakomitymi badaczami świadomości z całego świata.

Badania świadomości pozwalają lepiej zrozumieć, jak doświadczamy świat. Wśród wielu teorii pojawiają się i takie, które postulują, że dla świadomości kluczowe jest uprzednie doświadczenie, indywidualna historia. W swoich pracach zazwyczaj staram się przekonywać, że to nie ona jest dla świadomości najważniejsza – wyjaśnia dr hab. Wierzchoń. – Dziś jednak, patrząc na swoją drogę naukową, myślę, że ta teoria dobrze opisuje doświadczenie bycia nagrodzonym. Czuję się zaszczycony, ale myślę też o swojej naukowej drodze i o osobach, które na niej spotkałem. Myślę o moich mistrzach i o współpracownikach z którymi prowadziłem i prowadzę badania, ale też spieram się, dyskutując o naturze świadomości. To dzięki tym dyskusjom lepiej rozumiem to, co badamy. I dzięki nim wciąż wiem, że przed nami dalsze fascynujące wyzwania. To nasza wspólna nagroda – dodaje naukowiec.       

Kandydatów do Nagrody NCN wskazują naukowcy, m.in. byli członkowie Rady NCN, dotychczasowi przewodniczący Zespołów Ekspertów NCN, laureaci Nagrody z poprzednich lat, a także inni wybitni przedstawiciele świata nauki wskazani przez Radę i dyrektora NCN. W tej edycji do zgłaszania kandydatów uprawnionych było 530 osób. Nominowano 51 naukowców, spośród których w drugim etapie wyłonionych zostało sześciu finalistów, po dwóch w każdym z trzech obszarów. Ostateczny wybór laureatów należał do Kapituły Nagrody NCN złożonej z przedstawicieli Centrum i fundatorów Nagrody.

fot. Michał Niewdana/NCN

• Fundatorzy Nagrody NCN 2019
• Patronat
• Patronat medialny

Narodowe Centrum Nauki oraz Narodowe Centrum Badań i Rozwoju w ramach wspólnego przedsięwzięcia ogłaszają czwarty konkurs TANGO. Konkurs ma na celu wsparcie rozwoju technologii bazujących na wynikach badań podstawowych.

Środki przeznaczone na dofinansowanie projektów wyłonionych w konkursie to 30 mln zł. Nabór rozpocznie się 29 listopada br. i potrwa do 30 czerwca 2020 roku.

Celem głównym wspólnej inicjatywy jest wzrost stopnia komercjalizacji technologii bazujących na wynikach badań podstawowych uzyskanych w projektach bazowych, a w szczególności: określenie planu rozwoju technologii bazujących na wynikach badań podstawowych, wzrost zaangażowania przedsiębiorców w rozwój technologii bazujących na wynikach badań podstawowych.

Współpraca nauki z biznesem to konieczność, ale by się rozwijała muszą być zapewnione odpowiednie warunki. Nawiązując do nazwy ogłaszanego dziś konkursu, do tej współpracy nie wystarczy dwojga – poza biznesem i nauką ważną rolę do odegrania ma administracja. Właśnie dlatego zamiast mówić co należałoby zrobić, po prostu to robimy: Konstytucja dla Nauki, ulgi na B+R dla przedsiębiorców i zmodyfikowane – tak jak TANGO – programy wsparcia realizowane przez NCBR są tego najlepszym dowodem. Liczę, że projekty realizowane w kolejnej edycji TANGO staną się początkiem dobrej współpracy jednostek naukowych i polskich firm – mówi Jarosław Gowin, wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego.

Trzy ścieżki naboru, większe kwoty dofinansowania – zmiany w TANGO

W konkursie TANGO 4 można aplikować w ramach trzech różnych ścieżek, w zależności od stopnia zaawansowania badań:

• W ramach Ścieżki A będą finansowane projekty mające na celu zweryfikowanie potencjału aplikacyjnego uzyskanych wyników badań podstawowych oraz znalezienie partnera przemysłowego do dalszej realizacji projektu. Finansowanie będzie obejmowało prace koncepcyjne oraz prace badawczo-rozwojowe. Wnioskodawcą będą mogły być wyłącznie jednostki naukowe.
• Ścieżka B będzie skierowana do wnioskodawców, którzy zakończyli realizację projektu TANGO 1 lub TANGO 2 po fazie koncepcyjnej (Faza K) ze względu na brak pozyskania partnera przemysłowego. O finansowanie będą mogli ubiegać się również wnioskodawcy, którzy uzyskali dofinansowanie w ramach projektu TANGO 3 lub TANGO 4 (Ścieżka A). Finansowanie będzie obejmowało badania przemysłowe i prace rozwojowe, które stanowią kontynuację projektu zrealizowanego wcześniej w ramach TANGO. Wnioskodawcą będą mogły być wyłącznie konsorcja składające się z jednostek naukowych oraz przedsiębiorców. Liderem projektu będzie mogła być wyłącznie jednostka naukowa.
• Ścieżka C będzie skierowana do jednostek naukowych, które nie realizowały projektu w ramach poprzednich edycji TANGO, ale nawiązały już współpracę z przedsiębiorcami. Finansowanie będzie obejmowało badania przemysłowe i prace rozwojowe oraz wybrane prace koncepcyjne. Wnioskodawcą będą mogły być wyłącznie konsorcja składające się z jednostek naukowych oraz przedsiębiorców. Liderem projektu będzie mogła być wyłącznie jednostka naukowa.

Zwiększone zostały maksymalne kwoty dofinansowania – do 250 tys. zł w ścieżce A oraz do 3 mln zł odpowiednio w ścieżkach B i C.

Obserwując na co dzień pracę i sukcesy beneficjentów NCBR, w dużej mierze przedstawicieli biznesu chciałbym szczególnie zwrócić uwagę na zmiany w tej edycji konkursu dopuszczające przedsiębiorców do zgłaszania się w konsorcjum z jednostkami naukowymi. To kolejna przestrzeń do kooperacji nauki i biznesu – właśnie na korzystaniu z potencjału przedstawicieli tych dwóch środowisk najbardziej zależy Narodowemu Centrum Badań i Rozwoju. Transfer wiedzy z nauki do biznesu przekłada się na wzrost innowacyjności całej gospodarki – mówi dr inż. Wojciech Kamieniecki, dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

Jakie projekty mogą liczyć na dofinansowanie?

W konkursie finansowane są prace koncepcyjne i badawczo-rozwojowe. Kierownikiem projektu zgłoszonego w TANGO 4 może być osoba, która kierowała projektem bazowym lub uzyskała pisemną zgodę kierownika projektu bazowego na pełnienie funkcji kierownika w projekcie TANGO 4. Na podstawie jednego projektu bazowego dopuszcza się możliwość złożenia maksymalnie jednego wniosku we Wspólnym Przedsięwzięciu TANGO.

Projekt bazowy to projekt badawczy obejmujący badania podstawowe, finansowany w ramach jednego z konkursów krajowych lub międzynarodowych Narodowego Centrum Nauki (z wyłączeniem konkursów: ETIUDA, FUGA, UWERTURA i MINIATURA), którego wyniki stanowią podstawę do realizacji projektu zgłoszonego w ramach TANGO 4 (Ścieżka A oraz Ścieżka C). Realizacja projektu bazowego powinna zakończyć się nie wcześniej niż 15 marca 2016 r.

Konkurs TANGO powstał z myślą o naszych grantobiorcach, którzy już zrealizowali swój projekt w zakresie badań podstawowych, a uzyskane przez nich wyniki  mają duży potencjał aplikacyjny. Dzięki współpracy z NCBR przede wszystkim skracamy proces oceny dla tych naukowców, których dorobek i efekty pracy już raz zostały dobrze ocenione – podkreśla prof. Zbigniew Błocki, dyrektor NCN.

Ubieganie się o dofinansowanie będzie możliwe jeżeli na dzień złożenia wniosku w konkursie TANGO 4:

• raport końcowy z realizacji projektu bazowego został pozytywnie zweryfikowany formalnie przez NCN lub
• co najmniej jeden raport roczny z realizacji projektu bazowego został pozytywnie zweryfikowany przez NCN.

Nabór i ocena wniosków będą prowadzone w trybie ciągłym z podziałem na rundy, od 29 listopada 2019 r. do 30 czerwca 2020 r. Konkurs nie ma ograniczenia tematycznego.

Ogłoszenie konkursu TANGO 4

Więcej informacji o konkursie na stronie NCBR:

https://www.ncbr.gov.pl/programy/programy-krajowe/tango/konkurs-nr-4/aktualnosci/

Ogłaszamy wyniki konkursu na polsko-niemieckie projekty badawcze w zakresie nauk o życiu. Polskie zespoły współpracujące z niemieckimi naukowcami otrzymają na realizację badań niemal 11,5 mln zł.

Rozstrzygnięty właśnie BEETHOVEN LIFE 1 jest organizowany przez NCN we współpracy z Niemiecką Wspólnotą Badawczą (Deutsche Forschungsgemeinschaft, DFG) i stanowi uzupełnienie konkursu BEETHOVEN CLASSIC, który nie obejmuje swoim zakresem tematycznym wniosków z zakresu nauk o życiu. W pierwszej edycji tego konkursu do finansowania skierowano dziesięć spośród 70 złożonych wniosków. Na realizację zadań przez polskie zespoły naukowe przyznano 11 448 523 zł.

– Dzięki konkursowi BEETHOVEN LIFE oferta dla polskich naukowców współpracujących z niemieckimi zespołami badawczymi stała się kompletna. W pierwszej edycji badacze złożyli aż 70 wniosków, co potwierdza, że rozszerzenie tej formuły polsko-niemieckiej współpracy o projekty z zakresu nauk o życiu było dobrą decyzją – podkreśla prof. Zbigniew Błocki, dyrektor NCN.        

BEETHOVEN LIFE 1 był pierwszym konkursem przeprowadzanym przez Centrum w oparciu o procedurę agencji wiodącej (Lead Agency Procedure). W zakończonej właśnie edycji rolę agencji wiodącej pełniło DFG, co oznacza, że wnioski były oceniane merytorycznie wyłącznie przez niemiecką agencję, a do NCN naukowcy składali wnioski krajowe na finansowanie polskich części projektów badawczych.

Najwięcej wniosków otrzymało finansowanie w panelu NZ 2 poświęconym genetyce i genomice  oraz w panelu NZ 1 obejmującym podstawowe procesy życiowe na poziomie molekularnym. Najwyższe finansowanie – ponad 1,6 mln zł – otrzymał projekt, który będzie realizowany na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W ramach konkursu BEETHOVEN LIFE naukowcy mogli zaplanować badania trwające 24 lub 36 miesięcy, a kierownikiem projektu krajowego mogła zostać osoba posiadająca co najmniej stopień doktora.    

Lista projektów nagrodzonych w konkursie BEETHOVEN LIFE 1

Dziewiątego października po raz siódmy zostanie wręczona Nagroda NCN przyznawana naukowcom za znaczące osiągnięcia naukowe na polu badań podstawowych. Uroczystość odbędzie się w krakowskich Sukiennicach, a laureaci otrzymają nagrody pieniężne w wysokości 50 tys. zł.

Ideą ustanowionego przez Radę NCN wyróżnienia jest wspieranie wybitnych młodych uczonych realizujących projekty w polskich jednostkach naukowych. Nagroda NCN przyznawana jest w trzech obszarach badawczych: naukach humanistycznych, społecznych i o sztuce, naukach o życiu oraz naukach ścisłych i technicznych.

− Nagroda NCN została ustanowiona przede wszystkim w celu wspierania utalentowanych młodych naukowców, jednakże naszą intencją jest także pokazanie, jak ważne i przełomowe badania są prowadzone w naszym kraju – mówi prof. Małgorzata Kossowska, przewodnicząca Rady NCN. – Dlatego też do konkursu mogą być zgłaszane osiągnięcia naukowe, które są wynikiem projektów realizowanych w polskich jednostkach naukowych.

Kandydatów do Nagrody mogą zgłaszać naukowcy, m.in. laureaci Nagrody z poprzednich lat, byli członkowie Rady NCN, dotychczasowi przewodniczący Zespołów Ekspertów NCN, a także inni wybitni przedstawiciele świata nauki wskazani przez Radę i dyrektora NCN. W tej edycji do zgłaszania kandydatów uprawnionych było 530 osób. Nominowano 51 naukowców, spośród których na drugim etapie zostało wyłonionych sześciu finalistów, po dwóch w każdym z trzech obszarów. Ostateczny wybór laureatów należał do Kapituły Nagrody NCN złożonej z przedstawicieli Centrum i fundatorów.

− Zauważamy, że z roku na rok Nagroda NCN cieszy się coraz większym prestiżem. Wybieramy najlepszych, naszym zdaniem, młodych naukowców realizujących badania w Polsce. Ważne jest również to, że polskie firmy mają szanse wesprzeć tak ważny społecznie cel jak finansowanie naprawdę wysokiej jakości nauki – podkreśla prof. Zbigniew Błocki, dyrektor NCN.  

Dzięki formie finansowania Nagroda NCN jest pomostem łączącym światem nauki ze światem biznesu. Co roku do włączenia się w inicjatywę są zapraszane przedsiębiorstwa zaangażowane w działalność społeczną i badawczą. Decydują się one przyjąć rolę fundatorów, przekazując każdemu z laureatów wyróżnienie pieniężne. Fundatorami Nagrody NCN 2019 są Grupa Adamed, Fundacja KGHM Polska Miedź oraz firma ASTOR.

Już za niecałe dwa tygodnie w Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach poznamy nazwiska tegorocznych zwycięzców. Z osiągnięciami osiemnastu dotychczasowych laureatów Nagrody można zapoznać się na stronie NCN.

Znamy nazwiska pierwszych laureatów trzeciej edycji konkursu MINIATURA na działanie naukowe służące realizacji badań podstawowych. W pierwszej turze konkursu do finansowania zakwalifikowaliśmy 23 wnioski o wartości niemal 912 tys. zł.

Konkurs MINIATURA 3 skierowany jest do osób, które uzyskały stopień naukowy doktora nie wcześniej niż 1 stycznia 2007 r., nie kierowały i w momencie składania wniosku nie kierują realizacją projektu badawczego finansowanego przez NCN lub w ramach innych konkursów krajowych/międzynarodowych, jak również nie są laureatami konkursów NCN na stypendia doktorskie lub staże podoktorskie. Kandydat nie może być również wnioskodawcą, kierownikiem projektu ani kandydatem na staż we wniosku złożonym lub zakwalifikowanym do finansowania w innym konkursie Narodowego Centrum Nauki. Musi posiadać w swoim dorobku naukowym co najmniej jedną opublikowaną pracę lub w przypadku działalności naukowej z zakresu twórczości i sztuki: co najmniej jedno dokonanie artystyczne lub artystyczno-naukowe. Warunkiem udziału w konkursie jest również zatrudnienie na podstawie umowy o pracę w jednostce naukowej będącej wnioskodawcą.

W konkursie MINIATURA 3 na realizację działań takich jak badania wstępne, pilotażowe, kwerenda, staż naukowy, wyjazd badawczy albo wyjazd konsultacyjny można otrzymać od 5 do 50 tys. zł, a czas ich realizacji nie może przekroczyć 12 miesięcy.

Nabór wniosków prowadzony jest od 17 czerwca do 30 września 2019 r., a cykl oceny jest skrócony do maksymalnie czterech miesięcy. Budżet konkursu MINIATURA 3 to aż 20 mln zł. 

Pierwszy konkurs MINIATURA ogłoszony i zakończony w 2017 r. cieszył się rekordowym zainteresowaniem naukowców. Dzięki MINIATURZE 1 wsparcie otrzymało 828 naukowców, a łączna kwota finansowania wyniosła prawie 30 mln zł. W drugiej edycji działania naukowe zrealizuje 716 naukowców, którzy otrzymali na ten cel ponad 25 mln zł. 

Listy działań naukowych zakwalifikowanych do finansowania w konkursie MINIATURA 3.

Kolejne listy rankingowe będą publikowane na bieżąco, w miarę postępowania prac zespołu ekspertów oceniającego wnioski.

Studiowali biologię w Polsce, przez wiele lat prowadzili badania w najlepszych instytutach za granicą, a w 2018 r. wygrali międzynarodowy konkurs w nowym programie zainicjowanym przez Towarzystwo Maxa Plancka. Teraz utworzą własne zespoły badawcze przy Instytucie Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego w Warszawie: Aleksandra Pekowska i Grzegorz Sumara staną na czele obu pierwszych Centrów Dioscuri.

Uroczyste otwarcie odbyło się 17 września. W uroczystości wzięli udział: Jarosław Gowin, minister nauki i szkolnictwa wyższego, Anja Karliczek, niemiecka minister edukacji i badań naukowych, Martin Stratmann, prezes Towarzystwa Maxa Plancka oraz Zbigniew Błocki, dyrektor Narodowego Centrum Nauki.

– W osobach Aleksandry Pekowskiej i Grzegorza Sumary udało nam się pozyskać dla Polski dwoje naukowców światowej klasy w dziedzinie biologii molekularnej. To ważny element naszych starań, mających na celu umiędzynarodowienie polskiego krajobrazu naukowego, mówi Jarosław Gowin, minister nauki i szkolnictwa wyższego. Ciężar finansowania Centrów Dioscuri, wspieranych przez partnerów naukowych z Niemiec, ponoszą w równym stopniu polskie Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego i niemieckie Federalne Ministerstwo Edukacji i Badań. Dioscuri to duży krok naprzód, wszyscy chcemy uzupełnić istniejące nadal na terenie UE luki w sferze badań i innowacji. Naszym długoterminowym celem musi być zapewnienie równie dobrych i atrakcyjnych dla młodych naukowców warunków do pracy we wszystkich krajach europejskich, powiedziała Anja Karliczek, federalna minister edukacji i badań naukowych. W Polsce w najbliższych latach planuje się utworzenie do dziesięciu centrów doskonałości, każde otrzyma finansowanie w wysokości do 1,5 mln euro na okres pięciu lat. Tym samym wysokość dofinansowania odpowiada wysokości prestiżowego grantu ERC finansowanego ze środków UE, promującego doskonałość naukową.

I dokładnie ten sam cel przyświeca również Centrom Dioscuri w wymiarze regionalnym: – Czujemy się odpowiedzialni za wzmacnianie doskonałości naukowej w Europie Środkowej i Wschodniej. Zamierzamy wspierać zachodzące w regionie procesy transformacji i przyspieszyć rozwój całej Europejskiej Przestrzeni Badawczej, mówi prezes Towarzystwa Maxa Plancka, Martin Stratmann. Celem programu Dioscuri jest pozyskiwanie i wspieranie takich naukowców jak Pekowska i Sumara, którzy rozwijali swoje kariery naukowe w renomowanych jednostkach naukowych w Niemczech, Francji, Szwajcarii i USA, aby mogli utworzyć własny zespół badawczy w odpowiedniej polskiej instytucji badawczej. – W pierwszym konkursie Dioscuri otrzymaliśmy 45 zgłoszeń z całego świata. Wybór nie był łatwy, ale zespół ekspertów oceniających wnioski, złożony ze światowej klasy specjalistów, świetnie poradził sobie z zadaniem wyłonienia najlepszych. Rozpoczęcie działalności dwóch centrów Dioscuri w Polsce jest istotnym sygnałem dla polskiej nauki, że każdy z nas, naukowców, powinien w swojej codziennej pracy badawczej dążyć do osiągnięcia doskonałości naukowej – podkreśla Zbigniew Błocki, dyrektor Narodowego Centrum Nauki.

Aleksandra Pekowska przyjedzie z jednego z Narodowych Instytutów Zdrowia (National Institutes of Health) w Stanach Zjednoczonych do Warszawy, gdzie w najbliższych latach będzie prowadziła badania w zakresie ewolucyjnej i funkcjonalnej genomiki astrocytów tj. specyficznych komórek w tkance nerwowej. Jako niemiecki partner naukowy będzie ją w tym wspierał Martin Vingron z Instytutu Genetyki Molekularnej im. Maxa Plancka w Berlinie. Grzegorz Sumara w swoim Centrum będzie pracować nad wyjaśnianiem szlaków sygnałowych, odgrywających rolę w chorobach metabolicznych. Dotychczas prowadził nad nimi badania w Centrum Biomedycyny Eksperymentalnej im. Rudolfa Virchowa na Uniwersytecie w Würzburgu, gdzie miał już okazję współpracować ze swoim przyszłym partnerem naukowym, Martinem Eilersem. Poza współpracą naukową partnerzy z Niemiec mają ułatwić integrację Centrów w międzynarodowe struktury i doradzać w kwestiach rozwoju strukturalnego. Oba Centra Dioscuri powstaną w Instytucie Nenckiego w Warszawie, który dzięki najnowocześniejszemu wyposażeniu, odpowiedniej przestrzeni i wsparciu administracyjnemu oferuje optymalne warunki do prowadzenia prac badawczych i stworzenia konkurencyjnych zespołów badawczych dążących do osiągnięcia doskonałości naukowej.

Od lewej: Martin Stratmann, Prezydent Towarzystwa Maxa Plancka; Jarosław Gowin, Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego; Anja Karliczek, Federalna Minister Edukacji i Badań, Niemcy; Aleksandra Pekowska, liderka Centrum Dioscuri w zakresie Ewolucyjnej i Funkcjonalnej Genomiki Astrocytów; Grzegorz Sumara, lider Centrum Dioscuri w zakresie Chorób Metabolicznych; Agnieszka Dobrzyń, dyrektor Instytutu Nenckiego; Zbigniew Błocki, dyrektor Narodowego Centrum Nauki; Joachim Sauer, Przewodniczący Komitetu Dioscuri, fot. Agnieszka Ziobro

Dioscuri to program opracowany przez Towarzystwo Maxa Plancka, mający na celu wspieranie rozwoju Centrów Doskonałości Naukowej w Europie Środkowej i Wschodniej. Jego celem jest wsparcie finansowe dla wybitnych naukowców, chcących prowadzić badania w tym regionie. Centra Dioscuri powstaną tam, gdzie dzięki stworzonej infrastrukturze istnieją już warunki oraz odpowiednie środowisko do prowadzenia badań naukowych na najwyższym poziomie. Centra będą funkcjonować przez pięć lat, z możliwością przedłużenia o kolejnych pięć, po pozytywnej ewaluacji przeprowadzonej przez zewnętrznych ekspertów. Przez ten okres każdy zespół badawczy ma co roku do dyspozycji po 300 000 euro. Finansowanie zapewnią w równych częściach Federalne Ministerstwo Edukacji i Badań oraz rząd danego kraju. Program jest najpierw realizowany w Polsce, gdzie jest zarządzany wspólnie przez Towarzystwo Maxa Plancka (MPG) i Narodowe Centrum Nauki (NCN).

Zdjęcia: Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN

Ogłaszamy dobrze znane konkursy na projekty badawcze w ramach badań podstawowych: OPUS, SONATA i PRELUDIUM oraz nowy konkurs PRELUDIUM BIS na projekty realizowane przez doktorantów, organizowany we współpracy z Narodową Agencją Wymiany Akademickiej (NAWA). Łącznie do zdobycia jest aż 690 mln zł.

PRELUDIUM BIS jest pierwszym wspólnym konkursem NCN i NAWA, który jest skierowany do podmiotów prowadzących szkoły doktorskie. Jego cel to wsparcie kształcenia doktorantów poprzez finansowanie stypendiów i projektów badawczych, realizowanych przez młodych naukowców w ramach rozpraw doktorskich, a także trwających od 3 do 6 miesięcy staży zagranicznych, mających za zadanie wspierać mobilność badaczy.

PRELUDIUM BIS to elitarna ścieżka w ramach szkół doktorskich, która pozwoli na sfinansowanie projektów badawczych, staży zagranicznych oraz stypendiów dla 300 młodych naukowców – mówi prof. Zbigniew Błocki, dyrektor NCN. – Liczymy, że zagwarantowanie najlepszym stabilnego finansowania przez 4 lata przygotowywania doktoratu będzie stanowić konkurencyjną ofertę dla osób, które rozważają studia doktoranckie za granicą lub pracę w biznesie.

Projekty będą realizowane przez doktorantów pod opieką ich promotorów, którzy będą pełnić rolę kierowników projektów. Zespół badawczy może składać się wyłącznie z kierownika projektu i doktoranta, a badania można zaplanować na 36 lub 48 miesięcy, stosownie do okresu kształcenia doktoranta w szkole doktorskiej. W ramach projektu ze środków NCN możliwe będzie sfinansowanie stypendiów oraz kosztów projektu i kosztów pośrednich. Koszt części badawczej nie może przekraczać 180 tys. zł, a kierownik projektu może być beneficjentem maksymalnie 40 tys. zł w ramach tej kwoty. Dodatkowo NAWA sfinansuje koszty stażu zagranicznego. W konkursie nie ma możliwości zakupu ani wytworzenia aparatury badawczej. Budżet konkursu wynosi 160 mln zł. PRELUDIUM BIS zostanie rozstrzygnięte na początku 2020 r., a rozpoczęcie finansowania nastąpi od października 2020 r.

Począwszy od tej edycji we wszystkich konkursach NCN koszty pośrednie będą wynosić 20%, ale w przeciwieństwie do poprzednich regulacji będą naliczane również od kosztów aparatury naukowo-badawczej, urządzeń i oprogramowania. Istotna zmiana została wprowadzona także w warunkach konkursu OPUS, w którym maksymalny czas realizacji projektu został wydłużony do 4 lat. Kolejną ważną zmianą jest rozszerzenie tego konkursu o ścieżkę międzynarodową. Naukowcy, niezależnie od etapu kariery naukowej, mogą zaplanować realizację projektów również w ramach współpracy międzynarodowej nawiązanej bezpośrednio z partnerem lub partnerami z zagranicznych instytucji naukowych bądź w ramach programów lub inicjatyw międzynarodowych ogłaszanych we współpracy dwu- lub wielostronnej. Mogą również planować projekty realizowane przy wykorzystaniu wielkich międzynarodowych urządzeń badawczych.

Rozszerzenie zakresu konkursu OPUS umożliwi realizowanie w jego ramach projektów badawczych, które dotychczas były finansowane w konkursie HARMONIA – wyjaśnia prof. Małgorzata Kossowska, przewodnicząca Rady NCN. – Zaletą konkursu OPUS jest możliwość finansowania projektów, w których można zaplanować zakup aparatury naukowo-badawczej o wartości jednostkowej nieprzekraczającej 500 tys. zł, co było niemożliwe w konkursie HARMONIA. Dodatkowo OPUS stwarza większe możliwości w konstruowaniu zespołu badawczego.

W ramach konkursu OPUS 18 kierownicy projektów mogą sfinansować wynagrodzenie dla zespołu badawczego, stypendia dla studentów lub doktorantów oraz zakup lub wytworzenie aparatury naukowo-badawczej. Konkurs skierowany jest do osób, które posiadają w swoim dorobku naukowym co najmniej jedną opublikowaną lub przyjętą do druku pracę bądź jedno dokonanie artystyczne lub artystyczno-naukowe. W tej edycji badacze mogą zawalczyć o łączną kwotę w wysokości aż 400 mln zł.

PRELUDIUM 18 to konkurs przeznaczony dla młodych naukowców nieposiadających jeszcze stopnia naukowego doktora. Wysokość finansowania zależy od długości realizacji badań: 70 tys. zł dla projektów trwających 12 miesięcy, 140 tys. zł dla projektów, w których okres realizacji potrwa 24 miesiące, zaś 210 tys. zł dla badań zaplanowanych na 36 miesięcy. Skład zespołu badawczego może liczyć co najwyżej trzy osoby, w tym kierownik projektu i opiekun naukowy. W PRELUDIUM 18 do zdobycia jest kwota 30 mln zł.

Z kolei SONATA 15 jest konkursem skierowanym do osób, które uzyskały stopień doktora w okresie od 2 do 7 lat przed rokiem wystąpienia z wnioskiem. Celem konkursu jest wsparcie w stworzeniu unikatowego warsztatu naukowego i prowadzeniu innowacyjnych badań z wykorzystaniem nowoczesnego zaplecza aparaturowego oraz oryginalnego rozwiązania metodologicznego. Do rozdysponowania jest 100 mln zł.

Wnioski w konkursach ogłoszonych przez Narodowe Centrum Nauki należy składać w formie elektronicznej, za pośrednictwem systemu ZSUN/OSF (https://osf.opi.org.pl). Formularze wniosków będą dostępne w systemie OSF nie wcześniej niż 4 listopada.Termin składania wniosków upływa 16 grudnia 2019 r., zaś wyniki będą znane nie później niż w czerwcu 2020. Wnioski będą oceniane w dwuetapowej procedurze przez Zespoły Ekspertów NCN, składające się z wybitnych naukowców specjalizujących się w danej dziedzinie, przy wsparciu ekspertów zewnętrznych, w tym również zagranicznych.

Ogłoszenie OPUS 18

Ogłoszenie PRELUDIUM 18

Ogłoszenie SONATA 15

Ogłoszenie PRELUDIUM BIS 1

Wybór laureatów Nagrody NCN 2019, ustalenie warunków nowego konkursu PRELUDIUM BIS na projekty badawcze realizowane przez doktorantów, rozszerzenie dotychczasowej formuły konkursu OPUS oraz ustalenie wysokości kosztów pośrednich na poziomie 20% to najważniejsze decyzje podjęte podczas wrześniowego posiedzenia Rady NCN.

Pierwszego dnia, oprócz posiedzeń Komisji Rady, odbyło się posiedzenie Kapituły Nagrody NCN. Kapitułę tworzy Rada i dyrektor Centrum oraz przedstawiciele fundatorów Nagrody. W toku dyskusji dokonano wyboru laureatów siódmej edycji Nagrody NCN w trzech obszarach badawczych: naukach humanistycznych, społecznych i o sztuce, naukach ścisłych i technicznych oraz naukach o życiu. Uroczystość wręczenia Nagrody NCN 2019 odbędzie się 9 października br. w krakowskich Sukiennicach.  

Na wstępie obrad plenarnych Rada przyjęła informację kwartalną o zakresie wykonywanych zadań i wydatkowanych na ten cel środkach przedstawioną przez dyrektora NCN prof. Zbigniewa Błockiego. Kluczowym punktem posiedzenia było określenie warunków przeprowadzania konkursów na projekty badawcze, w tym nowego konkursu PRELUDIUM BIS na wsparcie kształcenia doktorantów w szkołach doktorskich, organizowanego przez Narodowe Centrum Nauki wspólnie z Narodową Agencją Wymiany Akademickiej. Program przewiduje finansowanie stypendiów doktoranckich przez cały okres kształcenia doktoranta w szkole doktorskiej i finansowanie projektów badawczych realizowanych przez doktorantów w ramach przygotowywanych przez nich rozpraw doktorskich pod opieką promotorów pełniących rolę kierowników projektów. Dodatkowo, dzięki współpracy z NAWA, doktoranci realizujący projekty badawcze PRELUDIUM BIS będą mogli liczyć na finansowanie staży zagranicznych trwających od 3 do 6 miesięcy. Szczegółowe warunki konkursu PRELUDIUM BIS zostały określone przez Radę uchwałą nr 93/2019. Budżet pierwszej edycji konkursu PRELUDIUM BIS został ustalony uchwałą Rady nr 94/2019 i wynosi 160 mln zł.

Kolejną ważną decyzją Rady przyjętą uchwałą 91/2019 było rozszerzenie dotychczasowej formuły konkursu OPUS. Oznacza to, że w ramach tego konkursu naukowcy, niezależnie od etapu kariery naukowej, będą mogli starać się o wsparcie finansowe prowadzonych badań w formie projektów badawczych, w tym również realizowanych w ramach współpracy międzynarodowej nawiązanej bezpośrednio z partnerem lub partnerami z zagranicznych instytucji naukowych bądź w ramach programów lub inicjatyw międzynarodowych ogłaszanych we współpracy dwu lub wielostronnej, albo projektów badawczych realizowanych przy wykorzystaniu przez polskie zespoły badawcze wielkich międzynarodowych urządzeń badawczych. Wnioskodawca będzie zobowiązany przedstawić we wniosku informacje o planowanej współpracy międzynarodowej oraz opisać korzyści z niej wynikające. Dodatkowo Rada przyjęła, że w konkursie OPUS będzie można występować o finansowanie 4-letnich projektów badawczych. W związku z tym, w porównaniu z poprzednią edycją, zwiększono nakład finansowy tego konkursu. Rada uchwałą nr 95/2019 ustaliła budżet konkursu OPUS 18  w wysokości 400 mln zł.

Rada określiła również nakłady finansowe konkursów SONATA 15 i PRELUDIUM 18, które będą ogłaszane wspólnie z konkursami PRELUDIUM BIS 1 i OPUS 18. Uchwałą nr 97/2019 na realizację projektów badawczych w ramach konkursu SONATA 15 Rada przeznaczyła środki finansowe w kwocie 100 mln zł, natomiast uchwałą nr 96/2019 na realizację projektów badawczych w konkursie PRELUDIUM 18 przeznaczono 30 mln zł.

Ważną decyzją Rady jest obniżenie maksymalnej wysokości kosztów pośrednich możliwych do uzyskania przez podmiot, w którym będzie realizowany projekt badawczy finansowany przez Narodowe Centrum Nauki. Od wrześniowych edycji konkursów maksymalna wysokość kosztów pośrednich to 20% całości kosztów bezpośrednich projektu badawczego. Rada zmieniła również kryteria zatrudniania osób na stanowiskach typu post-doc, przyjmując, że na  stanowisku post-doc finansowanym w pełni z grantu NCN nie mogą być zatrudnione osoby, które uzyskały stopień doktora w podmiocie, w którym planowane jest zatrudnienie na tym stanowisku. Dodatkowo osoba na stanowisku typu post-doc nie może być zatrudniona na okres krótszy niż 6 miesięcy i w okresie pobierania wynagrodzenia (120 tys. rocznie), nie będzie mogła  pobierać wynagrodzenia u innego pracodawcy na podstawie umowy o pracę ani innego wynagrodzenia ze środków przyznanych w ramach kosztów bezpośrednich z projektów badawczych finansowanych w konkursach NCN.

Wiele uwagi poświęcono również dyskusji dotyczącej aspektów etycznych w projektach badawczych finansowanych przez NCN, a w szczególności wytycznych dla wnioskodawców do uzupełnienia formularza dotyczącego kwestii etycznych we wnioskach składanych w konkursach NCN, które obowiązują od konkursów ogłoszonych w marcu br. Koordynatorzy Dyscyplin zwrócili uwagę, że dzięki wprowadzeniu formularza doszło do wzrostu liczby wniosków, w których uwzględniono informacje na temat podejmowanych działań na rzecz wykonywania badań zgodnie z zasadami dobrych praktyk w danych dziedzinach/dyscyplinach.   Jednakże w związku z uwagami wnioskodawców na temat wprowadzonych przez Centrum wymagań zaproponowano, aby załączane do wniosków grantowych wytyczne uwzględniały modyfikacje treści wypracowane wspólnie przez członków Rady i przedstawicieli biura NCN.

W dalszej części spotkania Rada dyskutowała o możliwościach zwiększenia sukcesów polskich badaczy w konkursach ERC. W toku prowadzonej dyskusji zwrócono uwagę na potrzebę angażowania polskich naukowców do prac panelistów ERC, prowadzenia działań identyfikujących potencjalnych aplikantów oraz tworzenia instrumentów zachęt i wsparcia, również przez NCN, w występowaniu o środki europejskie.

Na zakończenie Rada uchwałą nr 98/2019 oceniła raporty końcowe z realizacji projektów badawczych finansowanych przez NCN oraz uchwałą nr 99/2019 oceniła raporty z wykonanych projektów badawczych przekazanych przez Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego do realizacji w Narodowym Centrum Nauki.