38 badaczek i badaczy rozpoczynających karierę naukową otrzymało granty w konkursie SONATINA 7. Na sfinansowanie dwu- i trzyletnich projektów NCN przeznaczy ponad 32 miliony złotych.

Celem konkursu SONATINA jest wsparcie kariery młodych badaczy. W jego siódmej edycji wnioski mogli składać naukowcy, którym nadano stopień naukowy doktora w okresie od 1 stycznia 2020 r. do 30 czerwca 2023 r. Projekty umożliwiają im prowadzenie badań podstawowych lub aplikacyjnych oraz pełnoetatowe zatrudnienie w polskiej jednostce naukowej, jednak pod warunkiem, że jest to inna jednostka niż ta, w której otrzymali stopień doktora. Podczas realizacji grantu kierownik musi również odbyć staż zagraniczny trwający od 3 do 6 miesięcy, który pozwoli mu na zdobycie cennej wiedzy i doświadczenia w wysokiej jakości ośrodkach naukowych.

W konkursie do NCN zostało złożonych 185 wniosków na łączną kwotę niemal 150 milionów złotych. W wyniku przeprowadzenia dwuetapowej procedury oceny, eksperci NCN zakwalifikowali do finansowania 38 projektów na łączną kwotę ponad 32 mln zł. Liczbowy współczynnik sukcesu w konkursie wyniósł 20,5%, finansowy – 21,5%. 11 grantów zostanie zrealizowanych w grupie nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce (HS), 9 grantów w obszarze nauk o życiu (NZ) oraz 18 grantów w obszarze nauk ścisłych i technicznych (ST).

Listy rankingowe projektów zakwalifikowanych do finansowania w konkursie SONATINA 7

Listy rankingowe SONATINA 7 w .pdf

Aktualne wyzwania cywilizacyjne wśród tematów zwycięskich projektów

Na liście laureatów SONATINA 7 są m.in. projekty, które odpowiadają na wyzwania związane z postępem cywilizacyjnym oraz zjawiskiem starzenia się społeczeństw.

W obszarze HS dr Magdalena Chułek z Ośrodka Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego zajmie się tematem starzenia się w lokalizacjach teoretycznie nienadających się do mieszkania, a jednak zamieszkałych. Zmiany klimatyczne sprawiają, że w regionach Afryki Subsaharyjskiej oraz Azji Południowej powodzie i długotrwałe susze zmuszają lokalną ludność do poszukiwania nowego, bezpiecznego miejsca do życia, co często prowadzi ją do miejskich slumsów, czyli tzw. dzielnic biedy. Dr Chułek sprawdzi, w jaki sposób starsi mieszkańcy slumsów radzą sobie z panującymi w nich warunkami, jak się do nich dostosowują oraz jak na te strategie wpływa percepcja otaczającego środowiska i przywiązanie do miejsca pochodzenia, i vice versa. Badania zostaną przeprowadzone na przykładzie slumsów w Nairobi i Dhace.

W grupie NZ dr Jagoda Płaczkiewicz w Międzynarodowym Centrum Badań Oka ICTER przy Instytucie Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk zrealizuje projekt pt. „Hybrydowa rodopsyna jako nowe narzędzie optogenetyczne”. Naukowczyni wraz z zespołem zajmie się sposobami terapii w chorobach powodujących degenerację siatkówki. Zaburzenia widzenia dotyczą milionów ludzi na całym świecie, a liczba osób chorych rośnie ze względu na starzejące się społeczeństwo i powszechne występowanie chorób przewlekłych. Na świecie opracowano już i zatwierdzono genowe terapie oparte na wirusach towarzyszących adenowirusom, prowadzone są także badania kliniczne wykorzystujące różne warianty światłoczułych opsyn (glikoprotein występujących w siatkówce zaangażowanych w proces widzenia). Wciąż jednak istnieje potrzeba zaprojektowania narzędzia optogenetycznego, które byłoby aktywowane przy stosunkowo niskiej stymulacji świetlnej. Dr Płaczkiewicz w swoich badaniach skoncentruje się na opracowaniu nowych opsyn o zwiększonej funkcjonalności. Zaproponowane w projekcie chimeryczne białka mogą być podstawą dla stworzenia nowej strategii terapii genowej w chorobach siatkówki.

W naukach ścisłych i technicznych (ST) z tematem starzenia się społeczeństwa związany jest projekt, który będzie zrealizowany przez dr inż. Agatę Sotniczuk z Narodowego Centrum Badań Jądrowych pt. „Nowe, metastabilne stopy tytanu beta wytworzone na bazie układu Ti-Mo do zastosowań w modułowych endoprotezach stawu biodrowego”. Schorzenia degeneracyjne stawu biodrowego oraz kolanowego zostały sklasyfikowane na 11 miejscu wśród najczęściej występujących chorób na świecie. Wszczepienie protezy stawu biodrowego to sposób leczenia dający szansę na poprawę jakości życia pacjentów zmagających się z chronicznym bólem lub mających trudności z poruszaniem się. Cały czas trwają prace nad udoskonaleniem materiałów wykorzystywanych do produkcji endoprotez, w celu zwiększenia bezpieczeństwa ich stosowania oraz wydłużenia czasu użytkowania. Obecnie naukowcy przyglądają się nowej generacji materiałom tytanowym zawierającym jedynie biozgodne pierwiastki stopowe. Okazuje się jednak, że badane metastabilne stopy tytanu β nie mają wystarczającej plastyczności. Dr Sotniczuk podejmie próbę opracowania nowych stopów na bazie układu Ti-Mo, które będą charakteryzować się pożądaną kombinacją dużej wytrzymałości mechanicznej oraz dużej plastyczności.

Ocena wniosków

Wnioski w konkursie SONATINA 7 przechodzą dwuetapową ocenę merytoryczną, dokonywaną przez zespoły ekspertów NCN. W pierwszym etapie każdy wniosek jest oceniany przez co najmniej dwóch członków zespołu, a o kwalifikacji do drugiego etapu decyduje zespół podczas posiedzenia, po ustaleniu oceny dla danego wniosku. Drugi etap to sporządzenie opinii przez minimum dwóch recenzentów zewnętrznych, rozmowa kwalifikacyjna z kierownikiem projektu oraz ustalenie ostatecznej oceny i list rankingowych przez zespół.

W konkursie SONATINA oceny wniosków dokonują trzy międzypanelowe zespoły, składające się z ekspertów z danego obszaru: nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce (HS), nauk ścisłych i technicznych (ST) oraz nauk o życiu (NZ). Eksperci wybierani są przez Radę NCN spośród wybitnych naukowców, polskich i zagranicznych, mających przynajmniej stopień naukowy doktora. Szczegółowy opis trybu oceny wniosków w konkursie SONATINA 7 znajduje się w ogłoszeniu konkursowym (zakładka „Jak przebiega proces oceny wniosków?”).

11 polskich zespołów badawczych zrealizuje dwustronne projekty we współpracy z naukowcami z Czech oraz trójstronny projekt przy współpracy z naukowcami z Czech i Austrii w ramach konkursu OPUS 24+LAP/Weave. Na sfinansowanie ich projektów NCN przeznaczy ponad 13,7 mln zł.

Naukowczynie i naukowcy z Bydgoszczy, Krakowa, Poznania, Warszawy i Zabrza zrealizują 10 dwustronnych polsko-czeskich projektów: 6 w obszarze nauk ścisłych i technicznych oraz 4 w obszarze nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce. Wśród laureatów jest projekt prof. Tomasza Jankowiaka z Politechniki Poznańskiej z obszaru inżynierii lądowej, dotyczący zachowania materiałów i konstrukcji w odpowiedzi na oddziaływania dynamiczne w pożarze. Przedmiotem badań będzie stal konstrukcyjna, której właściwości w wysokich temperaturach i przy dużych prędkościach odkształceń nie są dobrze rozpoznanymi tematami badawczymi. W trakcie realizacji projektu naukowcy odpowiedzą na szereg pytań oraz uzyskają wyniki eksperymentalne, które pomogą zrozumieć mechanizm zawalania się budynków w pożarze, kiedy pożar powoduje takie zdarzenia jak upadek elementów konstrukcji, uderzenie, wybuch. Pozyskana w projekcie wiedza ułatwi opracowywanie modeli i zasad projektowania konstrukcji narażonych na kombinację termicznych i dynamicznych oddziaływań. Badania zostaną zrealizowane we współpracy z prof. Františkiem Waldem z Czech Technical University in Prague.

Finansowanie otrzymał również jeden projekt trójstronny polsko-czesko-austriacki, realizowany przez badaczy z Wrocławia. Zespół pod kierownictwem prof. Elżbiety Gumiennej-Konteckiej z Uniwersytetu Wrocławskiego, przy współpracy z prof. Elżbietą Wojaczyńską z Politechniki Wrocławskiej przeprowadzi badania w ramach trójstronnego polsko-czesko-austriackiego projektu OPUS LAP pt. „Syntetyczne siderofory do zastosowań w obrazowaniu molekularnym”. Ich badania dotyczą udoskonalenia narzędzi i środków służących w medycynie do rozpoznawania rozwijających się chorób np. śledzenia wzrostu guza nowotworowego. Naukowcy w finansowanym projekcie skupią się na poszukiwaniu środków kontrastowych, które będą efektywnie wspierać łączone techniki obrazowania: Pozytonową Tomografię Emisyjną (PET), techniki tomografii komputerowej (CT), rezonans magnetyczny (MRI) oraz optyczne obrazowanie fluorescencyjnym (OFI). Polacy połączą swoje siły z dr. Petříkiem Milošem z Palacky University w Czechach oraz prof. Clemensem Decristoforo z Medical University Innsbruck w Austrii, aby wspólnie zaprojektować i opracować syntetyczne, biomimetyczne analogi naturalnych sideroforów hydroksamowych, które mają ogromny potencjał jako nowatorskie, nieinwazyjne czynniki kontrastowe.

Listy rankingowe projektów zakwalifikowanych w konkursie OPUS 24+LAP/Weave

Lista polsko-czeskich projektów OPUS LAP

Lista OPUS LAP – projekt polsko-czesko-austriacki

Prace polskich naukowców w wyłonionych projektach finansuje Narodowe Centrum Nauki, prace czeskich naukowców finansuje Czech Science Foundation (GACR), zaś prace naukowców z Austrii finansuje Austrian Science Fund (FWF).

Procedura agencji wiodącej – LAP

W rozstrzygniętym w maju br. konkursie OPUS 24+LAP/Weave do NCN wpłynęło 1921 wniosków na łączną kwotę niemal 2,7 mld zł. Badacze mogli starać się o finansowanie projektów realizowanych bez udziału partnerów zagranicznych, jak również dwu- lub trójstronnych projektów we współpracy LAP, projektów z udziałem innych partnerów zagranicznych, a także projektów wymagających wykorzystania wielkich, międzynarodowych urządzeń badawczych. Konkurs przeznaczony był dla naukowców na wszystkich etapach kariery.

Procedura LAP to standard oceny wniosków stosowany w europejskich instytucjach finansujących naukę. Ma ona ułatwić międzynarodowym zespołom badawczym ubieganie się o środki na realizację wspólnych projektów oraz usprawnić proces oceny wniosków przez instytucje finansujące badania.

Wnioski OPUS LAP były oceniane razem z pozostałymi wnioskami OPUS, przez te same zespoły ekspertów, jednak dodatkowo oceniano dorobek kierowników zagranicznych zespołów, wykonanie przez nich innych projektów badawczych oraz sprawdzano, czy wkład wszystkich zespołów w realizację projektu jest zrównoważony i komplementarny.

Wysyłka decyzji

Decyzje dla wniosków zakwalifikowanych do finansowania w konkursie OPUS 24+LAP/Weave w ramach współpracy dwustronnej z udziałem zespołów z Czech oraz trójstronnej z udziałem zespołów z Czech i Austrii zostały wysłane 28 lipca 2023 r. Decyzje dyrektora Narodowego Centrum Nauki doręczane są wnioskodawcy w formie dokumentu elektronicznego na wskazany we wniosku adres elektroniczny. Zasady doręczania decyzji dyrektora NCN

Zapraszamy na webinarium dotyczące konkursu sieci Trans-Atlantic Platform (T-AP) for Social Sciences and Humanities pn. Democracy, Governance and Trust (DGT Call 2023), które odbędzie się we wtorek 8 sierpnia 2023 r. o godz. 15:00 (CEST).

Podczas wydarzenia zostanie przybliżona tematyka konkursu oraz zasady składania wniosków pełnych (Full Proposal). Aby usprawnić przebieg sesji Q&A prosimy wszystkich zainteresowanych o przesyłanie ewentualnych pytań dot. konkursu z wyprzedzeniem, poprzez formularz rejestracyjny. Webinarium będzie prowadzone w języku angielskim.

Zapraszamy do rejestracji na wydarzenie. Wydarzenie będzie można odsłuchać także po zakończeniu, w serwisie YouTube.

Program oraz szczegółowe informacje są dostępne na stronie organizatora, agencji FAPESP – São Paulo Research Foundation.

Przedstawiamy listę polskich laureatów, którzy zrealizują dwustronne międzynarodowe projekty badawcze we współpracy z naukowcami ze Szwajcarii. Budżet pięciu zwycięskich projektów to niemal 9,2 mln zł.

Listy rankingowe projektów zakwalifikowanych w konkursie OPUS 24+LAP/Weave

Lista projektów dwustronnych z udziałem naukowców ze Szwajcarii

W grupie nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce (HS) będzie realizowany jeden polsko-szwajcarski projekt, pod kierownictwem dr hab. Agnieszki Otwinowskiej-Kasztelanic z Uniwersytetu Warszawskiego. We współpracy z prof. Raphaelem Berthelé z University of Fribourg naukowczyni przeprowadzi badanie międzyjęzykowe sprawdzające, w jaki sposób osoby uczące się języków obcych przyswajają nowe słowa za pomocą narzędzi cyfrowych, zarówno incydentalnie, jak i celowo. W grupie badanych znajdą się Polacy uczący się języka angielskiego jako drugiego języka oraz Szwajcarzy znający niemiecki i francuski uczący się języka angielskiego jako trzeciego. Wyniki zaplanowanych badań mogą mieć bezpośrednie zastosowanie w nauczaniu języków we współczesnym świecie opartym na cyfryzacji.

W grupie nauk o życiu (NZ) będą realizowane dwa polsko-szwajcarskie projekty OPUS LAP. Pierwszym z nich pokieruje prof. Ewa Stępień z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wspólnie ze szwajcarskim zespołem pod przewodnictwem prof. Kuangyu Shi z University of Bern przeprowadzi wieloaspektowe badania dotyczące obrazowania PET o wysokiej przepustowości z wykorzystaniem sygnałów wielofotonowych na PET o długim osiowym polu widzenia przy użyciu sztucznej inteligencji wspomaganej fizyką. Pozytonowa tomografia emisyjna (PET) jest szeroko stosowaną metodą obrazowania molekularnego, jednak ze względu na ograniczenia metodologiczne oraz sprzętowe, dotychczas nie wykonywano dodatkowych pomiarów fizjologicznych w praktyce klinicznej. W ostatnim czasie nastąpił rozwój detektorów PET i zwiększenie ich możliwości pomiarowych. Badania naukowców z Polski i Szwajcarii mają na celu rozwój metodologiczny i weryfikację koncepcji obrazowania pozytonium za pomocą klinicznego skanera PET.

W obszarze NZ na liście laureatów jest również projekt pt. „Badanie wpływu białka i błonnika na strawność lipidów w emulsjach typu olej-woda za pomocą modelu in vitro”. Pracami badawczymi w Polsce będzie kierować dr inż. Mirosław Kasprzak z Uniwersytetu Rolniczego im. Hugona Kołłątaja w Krakowie, jego szwajcarskim partnerem będzie prof. Peter Fischer z ETH Zurich. Naukowcy zajmą się problemem związanym z nadmierną konsumpcji produktów bogatych w tłuszcze, ale jednocześnie bogatych w cukier i ubogich w błonnik, która prowadzi do rozwoju nadwagi, otyłości, cukrzycy typu 2, nadciśnienia tętniczego czy chorób serca. Ich celem jest zaprojektowanie mechanizmu trawienia lipidów w sąsiedztwie błonnika lub dodatku białka roślinnego jako naturalnego emulgatora tak, aby spowolnić trawienie lipidów. Dane z projektu potencjalnie wskażą kierunek projektowania żywności zawierającej składniki wywołujące uczucie sytości.

W obszarze nauk ścisłych i technicznych swoje badania zrealizuje dr hab. inż. Joanna Ferdyn-Grygierek z Politechniki Śląskiej, we współpracy z dr Agnes Psikutą z Empa Swiss Federal Laboratories for Materials Science and Technology. Naukowczynie przeprowadzą badania związane z projektowaniem efektywnego energetycznie budownictwa. Stosowane do tej pory przy projektowaniu budynków metody symulacji ich parametrów w celu zapewnienia komfortu cieplnego ich użytkowników nie są doskonałe i nie zawsze uwzględniają wszystkie czynniki. Badaczki chcą opracować i potwierdzić pomiarowo awatara ludzkiego budynku do precyzyjnego prognozowania komfortu cieplnego człowieka i zapotrzebowania na energię w budynku w warunkach zmiennych obciążeń wewnętrznych i zewnętrznych w ciągu całego roku.

Drugim projektem zakwalifikowanym do finansowania w obszarze ST jest projekt odpowiadający na problemy związane ze współczesnym wysokim zapotrzebowaniem na produkty żywnościowe, będące szczególnie widoczne w produkcji rolnej. Dr inż. Wiesław Fiałkiewicz z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu wspólnie z prof. Oliverem Schillingiem z University of Basel podejmie próbę opracowania nowoczesnej metody zrównoważonego nawożenia, która pomoże zniwelować problem zanieczyszczenia środowiska wynikającego z obecności zbyt dużej ilości azotu pochodzącej z nawozów stosowanych przez rolników do ochrony i maksymalizacji upraw. Opracowana przez nich metoda będzie wspierana modelowaniem w czasie rzeczywistym, co pomoże rolnikom podejmować decyzje o nawożeniu tak, aby uzyskać wysokie plony bez wyniszczania lokalnego środowiska wodnego.

Procedura agencji wiodącej – LAP

W rozstrzygniętym w maju br. konkursie OPUS 24+LAP/Weave do NCN wpłynęło 1921 wniosków na łączną kwotę niemal 2,7 mld zł. Badacze mogli starać się o finansowanie projektów realizowanych bez udziału partnerów zagranicznych, jak również dwu- lub trójstronnych projektów we współpracy LAP, projektów z udziałem innych partnerów zagranicznych, a także projektów wymagających wykorzystania wielkich, międzynarodowych urządzeń badawczych. Konkurs przeznaczony był dla naukowców na wszystkich etapach kariery.

Procedura LAP to standard oceny wniosków stosowany w europejskich instytucjach finansujących naukę. Ma ona ułatwić międzynarodowym zespołom badawczym ubieganie się o środki na realizację wspólnych projektów oraz usprawnić proces oceny wniosków przez instytucje finansujące badania.

Wnioski OPUS LAP były oceniane razem z pozostałymi wnioskami OPUS, przez te same zespoły ekspertów, jednak dodatkowo oceniano dorobek kierowników zagranicznych zespołów, wykonanie przez nich innych projektów badawczych oraz sprawdzano, czy wkład wszystkich zespołów w realizację projektu jest zrównoważony i komplementarny.

Wysyłka decyzji

Decyzje dla wniosków zakwalifikowanych do finansowania w konkursie OPUS 24+LAP/Weave w ramach współpracy dwustronnej z udziałem zespołów ze Szwajcarii zostały wysłane 26 lipca 2023 r. Decyzje dyrektora Narodowego Centrum Nauki doręczane są wnioskodawcy w formie dokumentu elektronicznego na wskazany we wniosku adres elektroniczny. Zasady doręczania decyzji dyrektora NCN

55 badaczek i badaczy z całej Polski otrzyma ponad 2 mln zł na realizację pojedynczych działań naukowych, takich jak badania wstępne, pilotażowe, staże naukowe oraz wyjazdy badawcze i konsultacyjne. Przedstawiamy wyniki konkursu MINIATURA 7 dla wniosków złożonych w kwietniu.

W tej rundzie konkursu MINIATURA 7 najwięcej działań zostało zakwalifikowanych do finansowania w grupie nauk o życiu. Swoje badania w tym obszarze zrealizuje 24 naukowczyń i naukowców. Wśród nich znalazły się działania, które odpowiadają na wyzwania związane z rosnącą antybiotykoopornością. Dr inż. Ilona Foik przeprowadzi badania wstępne/pilotażowe w Instytucie Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk na temat roli drobnoustrojowego wolnego pozakomórkowego DNA i katelicydyny w odpowiedzi bakterii na antybiotyki stosowane w leczeniu zapalenia układu moczowego o charakterze wielobakteryjnym. Dr Leszek Kadziński z Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego będzie rozwijać zagadnienia badawcze w obszarze terapii fagowych, wykorzystujących bakteriofagi (wirusy atakujące wyłącznie bakterie) do walki z zakażeniami bakteryjnymi. Naukowiec będzie pracować nad „tarczą krzemionkową”, czyli poprawą stabilności i skuteczności endolizyn bakteriofagów poprzez uwięzienie ich w kompozytach krzemionkowych.

W grupie nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce finansowanie otrzyma 17 działań. Wśród nich są badania dotyczące sytuacji i okoliczności, w których pojawia się stres w naszym życiu oraz sposobów radzenia sobie z nim. Dr Paweł Ziemiański z Politechniki Gdańskiej zrealizuje badania nad negatywną stroną zaangażowania w prowadzenie działalności przedsiębiorczej wśród założycieli start-upów. Z kolei dr Krzysztof Stanisławski z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie dzięki finansowaniu w konkursie MINIATURA zajmie się opracowaniem i walidacją sytuacyjnej wersji Kołowego Inwentarza Radzenia Sobie ze Stresem – jego autorskiej propozycji integracji rozmaitych zmiennych opisujących radzenie sobie ze stresem.

W grupie nauk ścisłych i technicznych swoje działania zrealizuje 14 badaczek i badaczy. Dr inż. Katarzyna Witt z Politechniki Bydgoskiej im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich będzie pracować nad syntezą nowych nierozpuszczalnych w wodzie β-ketoimin otrzymanych z pochodnych β-diketonów i aminosilanów, zdolnych do wiązania jonów metali z roztworów wodnych. Jej badania mogą mieć istotne znaczenie środowiskowe, np. w kontekście usuwania metali ciężkich lub odzysku metali szlachetnych z roztworów wodnych. Dr Andrzej Giza z Uniwersytetu Szczecińskiego przeprowadzi badania pilotażowe dotyczące wpływu sztormów na sezonową zmienność siedlisk bentosu (organizmów żywych związanych z dnem środowisk wodnych) oraz morfologii brzegu.

Listy rankingowe MINIATURA 7

Lista nr 3 w .pdf

Finansowanie w grupach nauk:

• nauki humanistyczne, społeczne i o sztuce – 408 042 zł
• nauki ścisłe i techniczne – 627 448 zł
• nauki o życiu – 1 054 222 zł

Łączna wartość działań, które znalazły się na trzeciej liście rankingowej w konkursie MINIATURA 7 to 2 089 712 zł.

O konkursie MINIATURA 7

Celem konkursu MINIATURA jest finansowe wsparcie działania naukowego służącego przygotowaniu założeń projektu badawczego, który zostanie złożony w innych konkursach ogólnokrajowych lub międzynarodowych. W konkursie można uzyskać od 5 000 do 50 000 zł na realizację działania naukowego trwającego do 12 miesięcy. O finansowanie mogą ubiegać się naukowcy z doktoratem uzyskanym nie wcześniej niż 1 stycznia 2011 r. (z wyjątkami, opisanymi w regulaminie). Muszą oni być zatrudnieni w podmiocie wskazanym do realizacji działania oraz posiadać w swoim dorobku co najmniej jedną opublikowaną pracę lub co najmniej jedno dokonanie artystyczne lub artystyczno-naukowe.

Środki przeznaczone na realizację działań w konkursie MINIATURA 7 są dzielone proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których prowadzony jest nabór wniosków. Trwa ostatni miesiąc naboru wniosków – w tej edycji wnioski można składać do 31 lipca 2023 r. do godz. 16.00.

Decyzje wysyłane są wnioskodawcy w formie elektronicznej na wskazany we wniosku adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej (ESP ePUAP). W przypadku braku decyzji należy sprawdzić poprawność adresu ESP podanego we wniosku. W przypadku podania błędnego adresu należy skontaktować się z opiekunem wniosku podanym w systemie OSF.

Powstała pierwsza globalna mapa sąsiedztwa osadnictwa i obszarów naturalnych (Wildland-Urban Interface, WUI).  – Mój udział w tych badaniach był możliwy dzięki wsparciu NCN – mówi dr Dominik Kaim, geograf z UJ, jeden z autorów opracowania, które ukazało się w „Nature”.

Karpaty, fot. D. Kaim Osadnictwo w pobliżu obszarów naturalnych zajmuje niecałe 5% powierzchni lądowej Ziemi, ale mieszka tam około 3,3 mld ludzi (41% populacji). To przestrzeń, gdzie interakcje człowieka i środowiska są szczególnie intensywne.

W opublikowanym na łamach „Nature” artykule naukowcy z USA, Izraela, Niemiec i Polski wykorzystali szczegółowe dane, które pozwoliły na stworzenie pierwszej, globalnej mapy obszarów WUI. Tereny te są szczególnie rozpowszechnione w Europie, lecz badania wykazały ich obecność także m.in. we wschodniej Afryce, Brazylii, czy południowo-wschodniej Azji, co nie było do tej pory udokumentowane.

Do tej pory najczęstszym powodem badania WUI była ocena ryzyka pożarowego. Globalna mapa osadnictwa może też wpłynąć na rozwój badań dotyczących skutków kontaktów zwierząt domowych z dzikimi zwierzętami, czy przenikania roślin inwazyjnych, uprawianych w przydomowych ogródkach, na obszary naturalne.

Dr Dominik Kaim badał jak wygląda rozkład przestrzenny WUI w Polsce. Wyniki jego projektu mogą być wykorzystane m.in. do planowania przestrzennego zmniejszającego występowanie konfliktów między ludźmi i zwierzętami oraz w działaniach z zakresu ochrony przyrody.

– Projekty NCN, MINIATURA oraz SONATA pozwoliły mi na odbycie staży zagranicznych w zespole prof. Volkera Radeloffa na Uniwersytecie Wisconsin-Madison, z którym od kilku lat współpracuję w temacie WUI. Dodatkowo, badania realizowane w ramach mojego projektu SONATA w Polsce, umożliwiły testowanie na wcześniejszych etapach mapy globalnej – tej, która w finalnej wersji przedstawiona jest w „Nature” – mówi naukowiec.

Przedstawiamy wyniki konkursu OPUS 24+LAP/Weave na projekty badawcze realizowane przez polskich naukowców we współpracy z zespołami z Belgii-Flandrii. Finansowanie otrzymało 6 dwustronnych projektów, po dwa w każdej grupie nauk. Łączna kwota przyznanego finansowania wyniosła ponad 9,5 mln złotych.

Listy rankingowe OPUS 24+LAP/Weave

Lista projektów dwustronnych z udziałem naukowców z Belgii-Flandrii

W obszarze nauk humanistycznych, społecznych i o sztuce (HS) finansowanie otrzymał m.in. projekt dra hab. Mateusza Stróżyńskiego z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Badacz wraz z prof. Anthonym Dupontem z Katholieke Universiteit Leuven zrealizuje projekt pt. Z biblioteki na trybunę: Teologiczne i etyczne znaczenie performatywnego przedstawienia manicheizmu w kazaniach i listach Augustyna. Projekt poszerzy wiedzę na temat interakcji Augustyna z manichejskimi ideami oraz ich wpływu na jego myślenie filozoficzne i teologiczne, pozwoli na zrozumienie rozwoju jego myśli oraz umożliwi wgląd w szczególne „performatywne” grupy pism, kazania i listy, które w Antyku były środkami publicznej komunikacji.

Laureatem w obszarze HS jest także dr Dariusz Kużelewski z Uniwersytetu w Białymstoku, który zrealizuje projekt pt. Ryzyko jako zjawisko subiektywne. Włączenie kognitywistki do koncepcji ryzyka w europejskim prawie ochrony danych osobowych, we współpracy z dr. Nielsem Van Dijk z Vrije Universiteit Brussel. Naukowcy, na przykładzie analizy ryzyka wykonywanej w kontekście ochrony danych wymaganej przez RODO, sprawdzą, jakie psychologiczne mechanizmy mają wpływ na proces szacowania ryzyka, a także zastanowią się, jak można poprawić praktykę prawniczą, aby proces szacowania ryzyka był bardziej rzetelny a proces kontroli – nie tak arbitralny.

W obszarze nauk o życiu (NZ) sfinansowane zostaną badania dr hab. Natalii Rozwadowskiej z Instytutu Genetyki Człowieka Polskiej Akademii Nauk realizowane przy współpracy z prof. Jolandą van Hengel z Ghent University. Projekt Bo do tanga trzeba dwojga – modelowanie kardiomiopatii w zespole Marfana z zastosowaniem komórek serca oraz konstruktów tkankowych (EHT) uzyskanych z hiPSC ma na celu dokładne poznanie efektów zmian sekwencji DNA, wywołujących zespół Marfana oraz zaangażowanych w rozwój choroby ścieżek sygnałowych. Wyniki badań pozwolą na zaproponowanie nowych podjeść terapeutycznych, a także wyjaśnienie mechanizmów działania leków, które stosuje się przy łagodzeniu objawów związanych z nieprawidłowym działaniem układu krążenia u osób z Zespołem Marfana.

Laureatką OPUS 24+LAP w obszarze NZ została również prof. Zuzanna Drulis-Kawa z Uniwersytetu Wrocławskiego, która będzie realizować projekt dotyczący bakteriofagów i ich wykorzystania w walce z bakteriami. Jej partnerem po stronie belgijskiej (flandryjskiej) będzie prof. Yves Briers z Ghent University. Naukowcy skoncentrują się na zbadaniu cech i funkcjonalności tzw. jumbo fagów infekujących gatunki Klebsiella. Mają one bardzo duży genom, co w połączeniu z posiadaną przez nie charakterystyczną strukturą białek wiążących receptory pozwala infekować wiele szczepów należących do gatunku Klebsiella. Z tego względu są one bardzo atrakcyjne z punktu widzenia wykorzystania terapeutycznego.

Na liście laureatów OPUS LAP w grupie nauk ścisłych i technicznych (ST) jest projekt dotyczący adaptacji kryształów molekularnych w odpowiedzi na bodźce zewnętrzne, który zrealizuje dr hab. Liliana Dobrzańska z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu wraz z prof. Wimem Dehaenem z Katholieke Universiteit Leuven. Najnowsze badania nad kryształami dowodzą, że ich struktura nie jest niezmienna jak wcześniej sądzono. Jak się okazuje, cząsteczki mimo ograniczeń przestrzennych mogą ulegać znacznym przesunięciom czy obrotom w krysztale, zmieniając zarówno strukturę molekularną, jak i krystaliczną. Naukowcy w swoim projekcie zastanowią się nad tym, kiedy ten proces ma miejsce oraz jakie wymogi muszą zostać spełnione, by cząsteczki tworzące kryształ postanowiły wyrwać się ze stanu uśpienia.

W obszarze ST prof. Jacek Mąkinia z Politechniki Gdańskiej zrealizuje projekt dotyczący zrównoważonego biologicznego oczyszczania ścieków. Wspólnie z prof. Janem Dries z University of Antwerp będzie prowadzić badania nad optymalizacją warunków operacyjnych w innowacyjnej metodzie oczyszczania – technologii osadu granulowanego (AOG), koncentrując się na kwestii ograniczenia emisji podtlenku azotu w tym procesie.

Procedura agencji wiodącej – LAP

W rozstrzygniętym w maju br. konkursie OPUS 24+LAP/Weave do NCN wpłynęło 1921 wniosków na łączną kwotę niemal 2,7 mld zł. Badacze mogli starać się o finansowanie projektów realizowanych bez udziału partnerów zagranicznych, jak również dwu- lub trójstronnych projektów we współpracy LAP, projektów z udziałem innych partnerów zagranicznych, a także projektów wymagających wykorzystania wielkich, międzynarodowych urządzeń badawczych. Konkurs przeznaczony był dla naukowców na wszystkich etapach kariery. Procedura LAP to standard oceny wniosków stosowany w europejskich instytucjach finansujących naukę. Ma ona ułatwić międzynarodowym zespołom badawczym ubieganie się o środki na realizację wspólnych projektów oraz usprawnić proces oceny wniosków przez instytucje finansujące badania.

Wnioski OPUS LAP były oceniane razem z pozostałymi wnioskami OPUS, przez te same zespoły ekspertów, jednak dodatkowo oceniano dorobek kierowników zagranicznych zespołów, wykonanie przez nich innych projektów badawczych oraz sprawdzano, czy wkład wszystkich zespołów w realizację projektu jest zrównoważony i komplementarny.

Wysyłka decyzji

Decyzje dla wniosków zakwalifikowanych do finansowania w konkursie OPUS 24+LAP/Weave w ramach współpracy dwustronnej z udziałem zespołów z Belgii-Flandrii zostały wysłane 20 lipca 2023 r. Decyzje dyrektora Narodowego Centrum Nauki doręczane są wnioskodawcy w formie dokumentu elektronicznego na wskazany we wniosku adres elektroniczny. Zasady doręczania decyzji dyrektora NCN

Dr Maciej Kowalczyk i dr Monika Tarsalewska to dwoje polskich naukowców, którzy zrealizują swoje badania dzięki współpracy Narodowego Centrum Nauki z Narodową Agencją Wymiany Akademickiej w ramach programu Polskie Powroty NAWA.

Dr Kowalczyk poprowadzi badania nad ultrastabilnymi jednocyklowymi źródłami laserowymi w zakresie spektralnym średniej podczerwieni na Politechnice Wrocławskiej, a dr Tarsalewska na Uniwersytecie Gdańskim zajmie się charakterystyką przedsiębiorstw w kontekście niewłaściwych zachowań korporacji. Każdy z naukowców na realizację komponentów badawczych otrzyma finansowanie sięgające 200 tys. złotych.

Zobacz listę rankingową

Program „Polskie Powroty NAWA 2022” został ogłoszony przez NAWA 10 maja 2022 r. Daje on wyróżniającym się polskim naukowcom, którzy pracują za granicą, możliwość powrotu do kraju i prowadzenia badań w polskich jednostkach naukowych.

We wnioskach składanych do NAWA badacze mogli zaplanować komponent badawczy obejmujący badania podstawowe, który jest finansowany przez Narodowe Centrum Nauki. Zespół oceniający NAWA wyłonił w tej edycji konkursu 9 takich projektów.

Przed rozpoczęciem realizacji projektów naukowcy, którzy zaplanowali w ramach swoich projektów komponent badawczy, są zobligowani do złożenia wniosków o finansowanie tych badań w ramach naboru NCN. Wnioski podlegają w NCN wyłącznie ocenie formalnej.

Nabór wniosków o finansowanie komponentów badawczych w NCN jest prowadzony w sposób ciągły w okresie od wydania przez NAWA decyzji o przyznaniu finansowania w programie „Polskie Powroty NAWA 2022” do złożenia ostatniego wniosku zawierającego komponent badawczy zakwalifikowany przez NAWA do finansowania.

Rada NCN przeznaczyła na realizację komponentów badawczych w ramach programu „Polskie Powroty NAWA 2022” 3 mln zł.

Publikujemy wyniki konkursu OPUS 24+ LAP, w którym naukowcy na wszystkich etapach kariery mogli ubiegać się o finansowanie projektów realizowanych we współpracy międzynarodowej w ramach programu WEAVE.

Projekty badawcze obejmujące współpracę polsko-austriacką były oceniane w oparciu o procedurę Lead Agency Procedure (LAP), w której Narodowe Centrum Nauki pełniło rolę agencji wiodącej, a Austrian Science Fund (FWF) zaakceptowało wyniki przeprowadzonej przez NCN oceny. Zadania badawcze realizowane przez polskie zespoły będą finansowane ze środków NCN, zaś koszt pracy zespołów austriackich pokryje FWF.

Laureatką jest dr inż. Agnieszka Tomala z Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki, która wraz z prof. Carstenem Gachotem z Uniwersytetu Technicznego w Wiedniu zrealizuje projekt pt. Przyszła generacja bioaktywnych strukturyzowanych laserowo biomateriałów na bazie Ti/HAp/MXene. Ich badania odpowiadają na wyzwania związane z postępującym się starzeniem społeczeństwa oraz obserwowanym zwiększeniem częstotliwości stosowania implantów ortopedycznych. Dzisiaj implanty są projektowane tak, aby ich trwałość była jak największa, w rzeczywistości jednak są niedoskonałe. Cykliczne obciążenia oraz tarcie prowadzą do ścierania i powstawania cząstek zużycia doprowadzających do zapaleń, a w konsekwencji do uszkodzenia całego implantu i konieczności operacji ich usunięcia lub rewizji. Celem badań jest opracowanie nowatorskiego biomateriału kompozytowego, który znacznie poprawi biokompatybilność i trwałość implantów chirurgicznych, dzięki czemu możliwe będzie zminimalizowanie konieczności wykonania operacji ich usunięcia lub rewizji. NCN przeznaczy ponad 1,7 mln złotych na sfinansowanie polskiej części projektu.

Listy rankingowe OPUS 24+ LAP/Weave

Lista rankingowa dla projektów dwustronnych z udziałem Austrii

Procedura agencji wiodącej – LAP

W rozstrzygniętym w maju br. konkursie OPUS 24+LAP/Weave do NCN wpłynęło 1921 wniosków na łączną kwotę niemal 2,7 mld zł. Badacze mogli starać się o finansowanie projektów realizowanych bez udziału partnerów zagranicznych, jak również dwu- lub trójstronnych projektów we współpracy LAP, projektów z udziałem innych partnerów zagranicznych, a także projektów wymagających wykorzystania wielkich, międzynarodowych urządzeń badawczych. Konkurs przeznaczony był dla naukowców na wszystkich etapach kariery. Procedura LAP to standard oceny wniosków stosowany w europejskich instytucjach finansujących naukę. Ma ona ułatwić międzynarodowym zespołom badawczym ubieganie się o środki na realizację wspólnych projektów oraz usprawnić proces oceny wniosków przez instytucje finansujące badania.

Wnioski OPUS LAP były oceniane razem z pozostałymi wnioskami OPUS, przez te same zespoły ekspertów, jednak dodatkowo oceniano dorobek kierowników zagranicznych zespołów, wykonanie przez nich innych projektów badawczych oraz sprawdzano, czy wkład wszystkich zespołów w realizację projektu jest zrównoważony i komplementarny.

Wysyłka decyzji

Decyzja dla wniosku zakwalifikowanego do finansowania w konkursie OPUS 24+LAP/Weave w ramach współpracy dwustronnej z udziałem zespołu z Austrii została wysłana 18 lipca 2023 r. Decyzje dyrektora Narodowego Centrum Nauki doręczane są wnioskodawcy w formie dokumentu elektronicznego na wskazany we wniosku adres elektroniczny.

– Konieczne jest zdecydowane zwiększenie finansowania NCN do poziomu, w którym współczynnik sukcesu wynosiłby 25 proc. To zdecydowanie podniosłoby szansę mniejszych ośrodków – mówi PAP Zbigniew Błocki. Budżet był tematem rozmowy szefa NCN z Science Business.

Pełniący obowiązki dyrektor NCN rozmawiał z Szymonem Zdziebłowskim z PAP o budżecie Centrum i finansowaniu badań w ujęciu geograficznym. Szef agencji zwrócił uwagę, że spada udział finansowania NCN w krajowym budżecie. – W poprzednim roku budżet Centrum stanowił ponad 5 proc. całości budżetu na naukę, a w tym jest to już poniżej 4 proc.– mówił.

Rozmowa dotyczy także centralizacji nauki. Prof. Błocki wyjaśnia, że w wielu krajach nauka jest skoncentrowana i najwięcej grantów trafia do pojedynczych ośrodków. Dodaje, że sam jest „zwolennikiem zdecentralizowanego systemu, ale taki funkcjonuje w Europie w zasadzie tylko w Niemczech”.

– Na przykład w Austrii z lokalnej agencji wspierającej naukę ponad 60 proc. grantów trafia do Wiednia, a tych z ERC – aż 82 proc. Do stolicy Francji trafia 86 proc. tych grantów, a Czech – 63 proc., w Hiszpanii do Barcelony i Madrytu trafia 73 proc. środków z ERC, a do Budapesztu na Węgrzech – 87 proc. – mówi.

Dyrektor NCN podkreśla także, że w Polsce „trzeba stworzyć system, który spowoduje, że do ośrodków regionalnych pójdą najlepsi.” – W NCN staramy się wspierać najlepszą naukę i mam nadzieję, że tak zostanie – dodaje.

Pełny tekst w portalu Dzieje PAP

O sytuacji budżetowej NCN prof. Błocki rozmawiał także z Thomasem Brentem z „Science Business” – Jestem przyzwyczajony do corocznej walki o budżet, ale nigdy nie byliśmy w tak trudnej sytuacji w ciągu 12 lat naszego istnienia – mówił.

Artykuł w portalu Science Business